ناکام‌ترین کشور سال ۲۰۱۳ خاورمیانه

سید صادق حسینی، منتشر شده در خبرآنلاین: در پایان سال ۲۰۱۳ میلادی در کنار فهرست ترین های سال خیلی ها می خواهند به دانند ناکام ترین کشور خاورمیانه در معادله قدرت منطقه ای چه کشوری بوده است؟ برای شناخت این ناکام ترین کشور، بررسی دستاوردهای آن در سیاست خارجی معیار مناسبی است.

آغاز ۲۰۱۴ با بمب گذاری در روسیه، لبنان و عراق و عملیات نظامی علیه گروه های مسلح و القاعده و اقمار آن در عراق و سوریه آغاز شد و چشم انداز محتمل تا حداقل نیمه اول سال نیز تداوم درگیری های نظامی و خشونت های مسلحانه است.
نگاه های نگران از تروریسیم و افراط گرایی در پایان ۲۰۱۳ و آغاز ۲۰۱۴ به یک کشور خیره شده بود؛ کشوری که نام و اثرش در تمام بمب گذاری ها، خشونت ها و درگیری های قومی – مذهبی منطقه دیده می شود: عربستان سعودی!
عربستان سعودی که از ابتدای بحران سوریه درمارس ۲۰۱۱ (اسفند ۱۳۸۹) سیاست حذف دولت قانونی دمشق را دنبال می کرد در سال ۲۰۱۳ بعد از دو سال جنگ بی وقفه و بی نتیجه و در شرایطی که دولت بشار اسد در موقعیت بهتری نسبت به سال اول بحران قرار دارد سعی کرد تجربه چند ساله خود در لبنان را دوباره امتحان کند و بازی را به خارج از مرزهای سوریه بکشاند.
چنین شد که عربستان ناکام در سوریه و نگران از ارتقا روابط ایران و غرب، موج انفجارات تروریستی را به شرق و غرب سوریه کشاند؛ کشورهایی که در جغرافیای قدرت ایران تعریف می شوند: عراق و لبنان.
از سوی دیگر نتیجه نگرفتن عربستان در بحران سوریه و مصر با وجود هزینه های سنگینی که تقریبا در سه سال گذشته پرداخته است ناکامی بزرگ تر دیگری برای سعودی ها در پی داشت. آن ها علاوه بر اعتماد به نفس، اعتبار خودانگارانه ای را که نزد آمریکا، غرب و کشورهای منطقه برای خود متصور بودند از دست دادند.
سعودی ها که حمایت های آشکارشان از ستیزه جویان مسلح در سوریه، رفتارهای شدید ضد حقوق بشری در داخل مرزهایشان و لشکرکشی شان در بحرین علاوه بر این که دستاوردی برای شان نداشته و وجهه شان را در افکار عمومی جهان و به ویژه نزد مردم خاورمیانه بیش از گذشته تخریب کرده است را می توان به عنوان ناکام ترین کشور خاورمیانه در سال ۲۰۱۳ شناخت.
با چنین نگاهی سئوالی که خیلی از ناظران پاسخ مناسبی برایش پیدا نمی کنند این است که راهبرد امنیتی عربستان سعودی که توسط بندر بن سلطان طراحی و اجرا می شود چه دستاوردی غیر از درخشش نام عربستان در صدر فهرست ناقضان حقوق بشر و حامیان گروه های تروریستی و افراط گرای مذهبی داشته است که کماکان تداوم می یابد؟ به دیگر سخن آیا سعودی ها آگاهانه به سوی تشکیل یک «امارات متحده القاعده» گام بر می دارند؟