سیدصادق حسینی(خبرآنلاین): سعید جلیلی مسئول تیم سابق مذاکره کننده هسته ای کشورمان با تشکیل کمیسیون ویژه ۱۵ نفره بررسی برجام در مجلس شورای اسلامی که نیم بیشتر آنها از منتقدان و مخالفان برجام هستند، بار دیگر خبر ساز شده است. [چرا جلیلی شانتاژ می کند؟طرف اروپایی نامه جلیلی را برگرداند!]
سوای از حضور او در کمیسیون برجام که مخالفت برخی از منتقدان او و حامیان دولت را برانگیخت، [نظر مخاطبان خبرآنلاین در مخالفت یا موافقت با حضور جلیلی در کمیسیون برجام] آنچه سبب شد تا بار دیگر جلیل در معرض توجهات رسانه ای قرار گیرد، اظهارات او در خصوص لغو تحریم ها و امتیازاتی بود که به گفته جلیلی طرف غربی حاضر به اعطای آن بوده اما او آنها را نپذیرفته است. [ناصری: دعوت مجلس از جلیلی جهت‌دار و یک طرفه است]
رئیس تیم سابق مذاکره کننده هسته ای با بیان این که «تحریم ها لغو نمی شود» مدعی شد در آلماتی «حق غنی سازی ایران» برسمیت شناخته شده بود.
طرح این موضوع سبب شد تا یکی از اعضای کمیسیون برجام صحت و سقم این ادعا را با محمدجواد ظریف در میان بگذارد که البته رئیس تیم مذاکره کننده کنونی کشورمان با بلند نظری پاسخی به این ادعا و نیز انتقادات پرشمار دیگر سعید جلیلی نداد.[کلیدی‌ترین صحبت‌های ظریف در کمیسیون برجام/ چرا پاسخ جلیلی داده نشد؟]
ظریف با گفتن این که «من قصد پاسخ به دکتر جلیلی را ندارم ادامه داد که من حتی زمانی که ایشان مسئولیت پرونده را داشتند هیچ حرفی نزدم در حالی که از منتقدین جدی بودم». او تنها بر این تاکید کرد که « پیشنهاد غرب در آلماآتی دست ماست. اگر جایی گفته بودند که لغو می کنیم حق با شماست»
علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان نیز با بیان این که «حق غنی‌سازی در هیچ یک از مذاکرات ۱+۵ از سوی آمریکایی‌ها به رسمیت شناخته نشد» ادعاهای جلیلی را رد کرد.
از سوی دیگر علی اکبر ولایتی مشاور امور بین الملل رهبر معظم انقلاب نیز به حرف های جلیلی اینچنین واکنش نشان داد: «کاملا تکذیب می کنم این ادعا به هیچ وجه درست نیست. اگر مسایل حل شده بود نباید تا اینجا ادامه پیدا می کرد!» [واکنش ولایتی به اظهارات جلیلی]
سعید جلیلی همواره در نزد افکار عمومی چهره ای ارزشی بوده است که البته در خصوص مذاکره با پنج بعلاوه یک توفیقی نداشته اما حضور او در کمیسیون برجام و اظهاراتی اینچنین مبنی بر نادیده گرفتن هرگونه دستاوردی از سوی تیم مذاکره کننده کنونی و طرح ادعاهایی از این دست که هیچ پایه و اساسی ندارد می تواند مردم را وادار به قضاوت جدیدی نسبت به او کند. [جلیلی: غرب، لغو تحریم ها را در دوره مذاکرات ما پذیرفته بود که پرونده را به دولت یازدهم تحویل دادیم]
اکنون، شائبه حاکمیت نگاه سیاسی و جناحی و حتی مغرضانه بر نوع عملکرد او و تیمش و حامیان روش او در اذهان عمومی پدید آمده است و شاید همین دلیلی بود بر قطع ناگهانی پخش نشست های کمیسیون برجام. [صدا و سیما گزینشی عمل کرد] [توضیحات صدا و سیما درباره پخش نشدن ادامه جلسات برجام]
بدون تردید به وجود آمدن فضای باز گفت و گو و بررسی پیرامون عملکرد تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان غنیمت است و باید آن را به فال نیک گرفت، فرصتی که در سراسر دوران مذاکره تیم آقای جلیلی با پنج بعلاوه یک هرگز فراهم نشد و حتی کسی شاید جرئت طرح آن را نیز نداشت. [دلواپسان مذاکرات هسته ای سال های گذشته از جلیلی سوالی نداشتند؟] به نظر می رسد اکنون به واسطه پدید آمدن این فضای جدید که آن نیز از برکات دولت تدبیر و امید است و می توان دولت حاکم را اینگونه به نقد کشید، فرصت انتقاد از تیم مذاکره کننده سعید جلیلی نیز به وجود آمده باشد [زیباکلام: جلیلی وقتی رئیس تیم مذاکره‌کننده بود، یکبار اجازه کوچکترین انتقاد به مذاکرات را نداد]، تیمی که دستاورد مذاکراتش برای کشور، تصویب ۴ قطعنامه شورای امنیت عله کشور و منافع ملی بود که تنها یکی از آنها یعنی قطعنامه ۱۹۲۹ است که از آن به عنوان بدترین، ظالمانه ترین و شدیدترین تحریم ها علیه یک کشور در طول تاریخ سازمان ملل یاد می شود و این در جای خود یک رکورد محسوب می شود. [جلیلی باید درباره علل صدور قطعنامه‌ها علیه ایران در کمیسیون برجام توضیح دهد]
در این بین بررسی واکنش های سعید جلیلی در دوران تصدی مسئولیتش در تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان و تصدی پست دبیری شورایعالی امنیت ملی نیز خالی از لطف نیست. [از قطعنامه ۱۶۹۶ تا ۱۹۲۹؛ همه تحریم های شورای امنیت علیه ایران در دولت های نهم و دهم]
قطعنامه ۱۸۰۳
قطعنامه شماره ۱۸۰۳ شورای امنیت سازمان ملل متحد در روز ۳ مارس سال ۲۰۰۸ (دوشنبه، ۱۳ اسفند ۱۳۸۶) با ۱۴ رأی مثبت در برابر یک رأی ممتنع و بدون رأی مخالف به تصویب رسید. در این قطعنامه دو تحریم جدید به تحریم‌های قبلی اضافه شد: بازرسی محموله های هوایی و دریایی ایران و دقت عمل در اعتبارات و تسهیلات مالی.
دکتر جلیلی ۴ روز پس از تصویب نخستین قطعنامه علیه ایران در دوره تصدی مسئولیت دبیری شورایعالی امنیت ملی و مسئول پرونده هسته ای، ۱۷ اسفند ماه ۱۳۸۷ در دیدار میگوئل دسکوتو، رییس مجمع عمومی سازمان ملل متحد نظام حاکم بر شورای امنیت را مبتنی بر قدرت خواند که در آن نه دموکراسی بلکه قدرت بیشتر موجب داشتن سهم بیشتری برای تصمیم‌گیری درباره سرنوشت سایر کشورها می‌شود. او خواستار «بازتعریف ساختارها در عرصه اقتصاد و روابط اقتصادی» شد تا این روابط به ابزار سیاسی تحمیل سیاست‌های قدرت‌های بزرگ تبدیل نشود. [اگر در زمان جلیلی درست مذاکره می شد تحریم نمی شدیم/ دولت احمدی نژاد باید پاسخگو باشد]
قطعنامه ۱۸۳۵
قطعنامه۱۸۳۵ در تاریخ ۲۷ سپتامبر سال ۲۰۰۸(شنبه، ۶ مهر ۱۳۸۷) به تصویب رسید و ایران را به عدم تعلیق فعالیت‌های غنی‌سازی متهم کرده است.
علی لاریجانی فردای تصویب این قطعنامه در مجلس گفت «درباره ادامه تفنن سیاسی با ۱+۵ شاید تصمیم دیگری گرفته شود». سعید جلیلی دوشنبه ۱۵ مهر ۱۳۸۷ در واکنش به قطعنامه ۱۸۳۵ سازمان ملل در نامه ای ۲ صفحه ای به خاویر سولانا نوشت: «فقدان تمدن گفتگو، برخی قدرت‌ها را به تکیه بر اهرم‌های فشار به جای استدلال و منطق کشانده است . برای جامعه جهانی جالب است که در روند گفتگو آنگاه که سوالی منطقی طرح می‌شود، طرف گفتگو به جای ارائه پاسخ از ابزار فشار استفاده می کند.»
جلیلی روز قبلش (یک شنبه ۱۴ مهر ۱۳۸۷) نیز در دیدار نیکلاس مادورو” وزیر خارجه ونزوئلا از موضع گیری درباره این قطعنامه امتناع کرده .بود.
قطعنامه ۱۹۲۹
[بدترین و ظالمانه‌ترین قطعنامه‌ای که علیه کشورمان تصویب شد، کدام بود؟] اواخر اردیبهشت ۱۳۸۹ ایران بعد از مدت ها مذاکره علنی و محرمانه توانست در حاشیه اجلاس گروه ۱۵ «توافق نامه مبادله سوخته هسته ای» را با ترکیه و برزیل در ۱۰ بند به امضا برساند که بر اساس آن تهران ۱۲۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده خود را به دولت آنکارا می داد تا ترکیه و برزیل از تداوم گفت و گوهای ایران با ۱+۵ استقبال کنند بدون این که تعهد خاصی به ایران داشته باشند. تنها ترکیه بر اساس بند ۸ نیز قبول کرده بود در صورت عدم توافق ایران با غرب، مواد هسته ای مان را به خودمان باز گرداند. [ناصری: توافق با برزیل و ترکیه، تاریک‌ترین مقطع مذاکرات بود]
بلافاصله و در فردای امضای «بیانیه تهران»۲۳۴ نماینده مجلس با صدور بیانیه از آن حمایت قاطعانه کردند و تاکید کردند: «دولت همواره در این زمینه محکم و منطقی رفتار کرده». روزنامه کیهان در فردای امضا بیانیه هسته ای زیر عکس بزرگی که احمدی نژاد را در حال بالاگرفتن دست سایرین نشان می دهد، تیتر زد:« گامی دیگر در دیپلماسی هسته ای کشور: اقتدار و هوشمندی ایران در بیانیه ۳ جانبه تهران ».
۱۹۲۹ بدترین قطعنامه علیه ایران
شورای امنیت سازمان ملل متحد در ۹ ژوئن سال ۲۰۱۰ (چهارشنبه، ۱۹ خرداد ۱۳۸۹) کمتر از یک ماه از گذشت بیانیه تهران شدیدترین قطعنامه خود علیه ایران را تصویب کرد. قطعنامه ۱۹۲۹ که چهارمین دور تحریم‌ها علیه ایران به شمار می‌رفت با ۱۲ رأی مثبت، دو رأی مخالف و یک رأی ممتنع به تصویب رسید. این قطعنامه ایران را به عدم پایبندی به مفاد قطعنامه‌های پیشین سازمان ملل متحد و تعهدات آژانس متهم کرد.
ساعت ۲۲ چهارشنبه ۱۹ خرداد ۱۳۸۹ بیانیه ای از سوی دبیرخانه شورایعالی امنیت ملی منتشر شد. سعید جلیلی در این بیانیه گفته بود:«بسته پیشنهادی جمهوری اسلامی ایران که بیش از دو سال پیش ارائه شد، بسترهای مناسبی را برای تلاش و همکاری جامعه جهانی حول نگرانی‌های مشترک ارائه کرد. این بسته فرصتی برای تعامل حول موضوعات اقتصادی، سیاسی و بین‌المللی بود که اگر طرف مقابل رویکرد منطقی به آن نشان می‌داد، فرصت‌های مناسبی برای همفکری و حل مشکلات جامعه جهانی فراهم می‌شد؛ چنان‌که جمهوری اسلامی ایران سعی کرد با ابتکار و تلاش مستمر برخی از این موضوعات را در همکاری با جامعه بین‌المللی دنبال کند.»
دوشنبه ۲۴ خرداد ۱۳۸۹ کاترین اشتون به هنگام ورود به لوکزامبورگ جواب جلیلی را این گونه داد: «نامه‌ای به جلیلی برای دیدار و گفت‌وگو درباره‌ی مسائل هسته‌یی نوشته‌ام که در واقع در این مساله رویکرد هویج و چماق مدنظر است که هویج منظور گفت‌وگو و چماق منظور اعمال تحریم است.» [هر تیم مذاکره کننده چه دستاوردی داشت؟]