نگاهی به سخنرانی رئیس جمهور در سازمان ملل: محورهای زیاد و کلی گویی زیادتر و گم شدن پیام اصلی

سیدصادق حسینی، خبرآنلاین| سخنرانی سران کشورها در مجمع عمومی سازمان ملل متحد فرصتی است که آن ها چالش ها و راه حل های پیشروی منافع ملی کشورشان و دیدگاه هایشان درباره موضوعات منطقه ای و بین المللی را بیان می کنند.

برای ایران که با چالش های بین المللی و منطقه ای متعددی ازجمله تحریم های ناجوانمردانه آمریکا و احیای برجام، تهدیدات نظامی اسراییل، پرونده قفقاز و زنگزو و چالش عدم تامین حقابه از سوی افغانستان روبرو است، فرصت سخنرانی سیدابراهیم رئیسی در سازمان ملل می توانست در جهت ارایه دیدگاه ها و راه کارهای عملیاتی استفاده شود که به نظر چندان از آن استفاده نشده.

در متن سخنرانی ۳۰۷۷ کلمه ای رئیس، ۱۳ محور گنجانده شده و برای هر محور نیز پاراگرافی اختصاص یافته بود. محور های سخنرانی آقای رئیسی در هفتاد و هشتمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد چنین بود: توهین به قرآن کریم، خانواده، نقد آمریکا و قطبی گرایی ، تغییر در چارچوب سیاسی جهان، تقویت روابط با همسایگان، سیاست مقاومت، اعتراضات بعد از مرگ دلخراش مهسا امینی، ترور شهید حاج قاسم سلیمانی، موضوع فلسطین و اسراییل، تبعیض در مبارزه با تروریسم، جنگ اکراین، و برجام.

بر اساس متن کامل منتشر شده آقای رئیسی ۲۴۸ کلمه درباره برجام، کلیاتی را بیان و بدون ارایه راه کاری صرفا آمریکا را به درستی به عنوان مقصر خروج از برجام معرفی کرده است.

آقای رئیسی در مورد بحران کریدور زنگزو و جنگ آذربایجان و ارمنستان نیز سخنی بیان نکرد.

رئیس جمهور همچنین به تهدیدات نظامی و جنگ طلبی رژیم اسراییل علیه کشورمان واکنشی نشان نداد و ترجیح‌اش این بود درباره موضوع فلسطین و عادی سازی روابط با رژیم اسراییل اشارات و کلیاتی بیان کند.

به نظر می رسد طراحان سخنرانی آقای رئیسی در مجمع عمومی سازمان ملل، ترجیح دادند به جای تکیه بر یک موضوع و دیدگاه ها و راه حل های آن، صرفا به بیان چارچوب های خیلی کلی و بعضا کلیشه ای موضوعات متعدد اکتفا کنند.

شاید اگر طراحان سخنرانی آقای رئیس جمهور نمی خواستند ایشان درباره موضوع هسته ای و رفع تحریم ها و احیای برجام راهکاری ارایه کند، صرفا به موضوع توهین به قرآن کریم یا خانواده می پرداختند و ابتکار عملی خاص در این باره بیان می شد، سخنان آقای رئیسی اقبال بیشتری می یافت.

محورهای سخنرانی رئیس جمهور در سازمان مللتعداد کلمه
۱توهین به قرآن کریم۴۲۳
۲خانواده۲۲۰
۳نقد آمریکا و قطبی گرایی۶۹
۴تغییر در چارچوب سیاسی جهان۳۴۶
۵تقویت روابط با همسایگان۳۴۵
۶سیاست مقاومت۱۷۶
۷اعتراضات بعد از مرگ دلخراش مهسا امینی۳۵۵
۸ترور شهید حاج قاسم سلیمانی۱۱۶
۹تبعیض در مبارزه با تروریسم۱۶۵
۱۰موضوع فلسطین و اسراییل۲۵۸
۱۱افغانستان و بحران پناهجویان۶۸
۱۲جنگ اکراین۹۶
۱۳برجام۲۵۰

متن کامل سخنرانی رئیس جمهور در در هفتاد و هشتمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد | گزارش تصویری | ویدیوی سخنرانی |

ادامه خواندن “نگاهی به سخنرانی رئیس جمهور در سازمان ملل: محورهای زیاد و کلی گویی زیادتر و گم شدن پیام اصلی”

ایران و عراق، ۲۰ سال بعد از سرنگونی صدام: عراق یک کل سیاسی منسجم و یکپارچه نیست

آسیه توحیدنژاد، انصاف نیوز: | بازنشر: عصر ایران | حالا بیست سال از سرنگونی صدام و رژیم بعث گذشته است و ۲۹ مرداد امسال هم می‌شود سی و پنجمین سالگرد پایان جنگ ایران و عراق. حالا روابط ایران و عراق چگونه است؟ مردم عراق راجع به ایران چه تصوری دارند؟ در اقلیم کردستان شرایط به چه ترتیبی است؟ اعتراضات ضد ایرانی و شعار «ایران بره بره، بغداد حره حره» از کجا نشئت می‌گرفت؟ آیا از نتایج نظرسنجی گالوپ که به مناسبت بیستمین سالگرد نابودی رژیم بعث و صدام منتشر شد می‌توان برداشتی ایرانی داشت؟ انصاف نیوز به دنبال پاسخ همین سوالات با سید صادق حسینی، خبرنگار باسابقه‌ و آشنا با عراق و تحولات آن، مصاحبه‌ای طولانی داشته است.

عراق یک کل سیاسی منسجم و یکپارچه نیست

انصاف نیوز: گروه‌های مختلف در عراق از جمله حامیان مقتدی صدر، افراد حاضر در دولت فعلی عراق، سنی‌های عراق، کردهای عراق و سایر گروه‌های عراقی چه دیدی نسبت به ایران دارند؟

عراق یک کل سیاسی منسجم و یکپارچه نیست که همه در مورد موضوعات هم‌نظر و متحد باشند. در عراق هم مثل ایران گروه‌های مختلف سیاسی تازه با آزادی بیشتری فعالیت دارند و این امر در عین وجود فضای قومی و مذهبی متنوع، باعث می شود هر کدام از آنها نگاه متفاوتی به ایران و همچنین رابطه با سایر کشورها داشته باشند. 

مثلا بین احزاب کرد با وجود نگاه‌های متفاوت، در مجموع نگاه آنها به ویژه پارتی و یکتی بر مبنای همکاری اقتصادی و تقویت فعالیت‌های اقتصادی و سیاسی با ایران است. هرچند متاسفانه به دلیل اتفاقات و بی ثباتی که در این سال‌ها در فضای اقتصادی و صنعتی کشور جریان داشته، ترکیه به مقدار قابل توجهی مبادلات اقتصادی‌اش را با کردستان عراق افزایش داده است. این را براساس مشاهدات میدانی خود می‌گویم؛ اگر شما بازار سلیمانیه‌ی ۱۰ سال قبل را با امروز مقایسه کنید بازار محصولات پرمصرف یا همان FMCG و لوازم خانگی و کالاهای صنعتی کردستان عراق را بیشتر محصولات ترکیه‌ای پر کرده است.

در جریان‌ سنی هم همین‌طور است ما گروه‌هایی داریم که مایل به همکاری سیاسی و اقتصادی با ایران هستند و در مقابل گروه‌هایی هم داریم که مخالف حضور ایران هستند.

در سایر جریان های شیعه هم هستند کسانی مثل آقای ایاد علاوی، نخست وزیر اسبق، که سیاست تقویت روابط با ایران را دنبال نمی‌کند و نگاه‌های عربی را تقویت و مدام در رسانه هایشان به ایران حمله می‌کنند.

اگر به مجموعه‌ی احزاب شیعی، سنی و کرد نگاه کنید ایران یک موقعیت سیاسی قابل توجه و ممتاز در عراق دارد و گروه‌های سیاسی یا کُتله‌ها، حتی اشخاص و گروه‌های قومی و مذهبی از جمله ترکمانان و شبک‌ها و مسیحی‌ها هم روابط خود را با ایران تقویت کرده‌اند.

در بیت شیعی هم؛ گروه‌های شیعه‌ی ریشه‌دارتر مثل مجلس اعلا و حزب الدعوه و گروه‌های جوان‌تر مانند جریان حکمت سیدعمار حکیم تقویت روابط با ما را دنبال می‌کنند.

در اینجا یک نکته ی مهم وجود دارد و در ایران بدفهمی نسبت به آن شکل گرفته است؛ برخی تصور می‌کنند برقراری روابط عراق با سعودی به معنای دور شدن از ایران است. این حرف خیلی درست و فنی‌ای نیست.

ادامه خواندن “ایران و عراق، ۲۰ سال بعد از سرنگونی صدام: عراق یک کل سیاسی منسجم و یکپارچه نیست”

توصیه حاج قاسم به سیاسیون قبل از شهادت

سیدصادق حسینی، عصرایران: در یکی از جلسات آخر، دوستان آمده بودند از رفتار گروه مقابل گله و شکایت می کردند، می گفتند فلان شخص این کار را کرده و دیگری این طور جواب داده و کذا و کذا. حاج قاسم گفت: مهم اهداف است نه افراد؛ از افراد باید بگذرید تا به اهداف برسید.
این بخشی از گفتگوی مصطفی شوقی کارگردان مستند ۷۲ ساعت با سیدصادق یکی از فرماندهان و چهره های برجسته حزب‌الله عراق است. مستندی که به روایت خطی حوادث ۷۲ ساعت پایانی عمر پر برکت شهید حاج قاسم سلیمانی در عراق، سوریه، لبنان می پردازد.
حرف و پیامی که این فرمانده عراقی از حاج قاسم بیان کرد، چکیده منظومه ی فکری، سیاسی و عملی این شهید بی نظیر بود: توجه به اهداف و نه افراد. همین نگاه بلند بود که دایره ی کسانی که با او کار می کردند را متنوع می کرد و می توانست از ظرفیت تک تک شان استفاده کند. برای حاج قاسم رسیدن به اهداف مهم بود و هدفش، افزایش و تثبت قدرت و دور کردن خطر از ایران در منطقه ی سراسر آشوب و بحران خاورمیانه بود.
اگر سردار سلیمانی می خواست مانند چهره های روزمره ی سیاست در ایران، با نگاه گروهک و جناح گرایی، یا بر اساس خوشامدش از افراد، پرونده هایش را جلو ببرد هیچگاه دستاورد مهم تثبیت جایگاه ایران به عنوان یک قدرت فعال منطقه ای به دست نمیامد. موفقیت حاج قاسم در سایه حسن نیتی که همه ی مردم و مسئولان در طول سال های دفاع مقدس و پس از آن در کرمان و بعد در نیروی قدس از حاج قاسم دیدند، رقم خورد. در سایه اخلاصی که از او دیدند و در سایه همین نگاه بلند به اهداف و از خود گذشتگی.
مستند بی پیرایه ۷۲ ساعت واقعیتی را به خوبی به تصویر می کشد: تمام کسانی که در ۳ روز پایانی با حاج قاسم کار یا دیدار کردند؛ می گفتند حاجی می دانست که شهادت چقدر به او نزدیک است. رفتارش جور دیگری شده بود، جور خداحافظی می کرد که می دانست بازگشتی نیست. او البته مزد سال های ایثار و فداکاریش را گرفت، هرچند که ایران را تنها گذاشت.
۲ سال از ترور ناجوانمردانه حاج قاسم سلیمانی به دست آمریکا گذشته است، ما روزهای بسیار تلخ و سختی را پشت سر گذاشتیم و روزهای سختی نیز پیش رویمان است. سختی ها کمتر می شود، اگر به حرف حاج قاسم گوش کنیم، اگر به دور کینه و نفرت، اهداف ملی برایمان مهم باشد؛ سختی ها کمتر می شود، اگر مثل حاج قاسم عمل کنیم. سختی ها کمتر می شود اگر مثل حاج قاسم شهید، خوب باشیم و خوب بمانیم.

نخستین انتخابات عراق در عصر بدون حاج قاسم

سیدصادق حسینی، خبرآنلاین | انتخابات ۲۰۲۱ عراق یک سال زودتر از موعد مقرر یک شنبه ۱۸ مهر ۱۴۰۰ { ۱۰ اکتبر ۲۰۲۱} برگزار شد. در ششمین دور انتخابات ۱۴.۳ میلیون عراقی از میان ۲۵ میلیون واجد شرایط عراق ۴۰ میلیون نفری، که کارت الکترونیکی شرکت در انتخابات را دریافت کرده‌اند قرار است ۳۲۹ عضو پارلمان از ۲۱ ائتلاف و ۱۰۹ حزب، به همراه برخی نامزدهای مستقل را با قانون جدید انتخابات، انتخاب کنند.

یکی از تحلیلگران سیاسی در بغداد به نویسنده گفت: در انتخابات پیش رو، آرایش سیاسی تغییر چندانی نمی کند و بعید به نظر می رسد که یک ائتلاف بتواند مانند انتخابات ۲۰۱۰ و دولت دوم نوری مالکی دست بالا را در تشکیل دولت داشته باشد. به نظرم رقابت مهم بعد از تشکیل پارلمان است که چگونه ائتلاف اکثریت شکل می گیرد.
دکتر صالح محمدی تحلیلگر ارشد عراق هم به نویسنده تاکید کرد: با تغییر قانون انتخابات، امکان شفافیت و صحت انتخابات بیشتر شده، هرچند به دلیل ساختار فاسد امکان تقلب کماکان وجود دارد. از سوی دیگر به نظر می رسد در مناطقی که اعتراضات ۲۰۱۸ به صورت گسترده وجود داشت مانند ناصریه، شانس نامزدهای مستقل بیشتر است و این می تواند نقطه عطف انتخابات ۲۰۲۱ باشد.
همچنین در خلال زیارت اربعین با تحلیلگر دیگری صحبت می کردم، معتقد بود: شانس صدری ها بیشتر است به دلیل آنکه در شهرهایی که مشارکت پایین باشد، نیروهای مقتدی صدر پای کار هستند بر این اساس نامزدهایشان شانس بیشتری دارند.

از انتخابات ۲۰۱۸ تا انتخابات زودهنگام ۲۰۲۱
انتخابات ۲۰۱۸ مجلس عراق که در دوران خروج آمریکا از برجام برگزار شد، برای ایران و آمریکا بسیار حائز اهمیت بود. تهران تلاش داشت با آمدن دولتی همراه در بغداد پنجره ی عراق برای فعالیت های اقتصادی به عنوان اولین مقصد صادراتی و دور زدن تحریم ها باز بماند و واشنگتن بر آن بود تا با تشکیل دولت جدید، هم جلوی فعالیت های رو به رشد ایران را بگیرد هم حلقه ی تحریم را به شدت تنگ تر کند. نتیجه ی انتخابات البته موجب شگفتی شد چرا که هم مشارکت ۴۴.۵ درصدی پایین بود و هم هیچ ائتلاف و حزبی نتوانسته بود اکثریت فراگیر و دست بالا را برای تشکیل دولت داشته باشد. در نهایت ۳ آبان ۱۳۹۷ درپی توافق درون پارلمانی و تشکیل ائتلاف اکثریت، برهم صالح از اعضای اتحادیه میهنی کردستان عراق به عنوان رییس جمهور انتخاب شد و او عادل عبدالمهدی از اعضای با سابقه مجلس اعلی انقلاب اسلامی را به عنوان پنجمین نخست وزیر دوره ی جدید مامور تشکیل کابینه کرد.
عادل عبدالمهدی ۳۰ آبان ۱۳۹۷ در نخستین نشست مطبوعاتی‌اش با خبرنگاران عراقی درباره تحریم‌های ظالمانه آمریکا علیه ایران گفته بود: «بخشی از نظام تحریم‌ها نیستیم، آمریکا می‌خواهد تحریم‌هایی را علیه کشور و اشخاصی تحمیل کند، این به خودش مربوط است و سیاست خود آمریکاست این {تحریم‌های آمریکا علیه ایران} تصمیم عراق نیست حتی این تصمیم {آمریکا} از تصمیمات بین‌المللی و تحریم‌ها مبتنی بر منشور و قطعنامه‌های سازمان ملل نیست که عراق بخواهد به آن پایبند باشد. عراق بخشی از نظام تحریم‌های آمریکا نیست.»
نخست‌وزیری عبدالمهدی و مواضعش خشم آمریکایی‌ها را در پی داشت و باعث شد آنها در دیدارها به صورت شفاهی و کتبی مکررا نسبت به آن واکنش نشان دهند. کارگزاران آمریکا تهدید کردند، عبدالمهدی هزینه سختی بابت مواضعش خواهد پرداخت.
۹ مهر ۱۳۹۸ یک سال بعد از روی کار آمدن عبدالمهدی، اعتراضات گسترده ای به فساد و تبعیض در عراق آغاز شد، مطالبه حقی که همه بر آن تاکید کردند؛ این ‌بار اما شرایط به گونه دیگری رقم خورد و کشته ها و مجروحین و تخریب های فراوانی به جا گذاشت. نه حرف آیت‌الله‌العظمی سیستانی و نه هیچ شخصیت دیگری، فضای عراق را آرام نکرد و همسایه غربی را در یک نا آرامی و بی‌ثباتی و بی‌دولتی فرود برد و هسته‌های داعش را در استان دیاله فعال کرد.
پاییز ۱۳۹۷ چند ماه بعد از انتخابات اردیبهشت، آمریکایی‌هایی ها خوشحال بودند، هم عراق را بی‌ثبات شد، هم نخست‌وزیری که آشکارا مخالفشان بود حذف شد، هم فرماندهان بزرگ نیروهای حشدالشعبی ترور شدند، هم تهدید فعال شدن داعش عملیاتی شده و هم در یک حرکت‌ نمادین آن هم در سالروز تسخیر سفارت آمریکا در تهران به کنسولگری‌های ایران در عراق حمله شد!

تغییر رویکرد آیت الله سیستانی در انتخابات ۲۰۲۱

۸ آذر ۱۳۹۸ عادل عبدالمهدی بلافاصله بعد از خطبه نماینده مرجعیت در بیانیه ای از استعفایش خبر داد و نوشت: با دقت به خطبه‌ مرجعیت عالی دینی گوش دادم که در آن آمده است:«با توجه به ناتوانی دستگاه های مختلف در تعامل با شرایط دو ماه گذشته و جهت جلوگیری از ریخته شدن خون [مردم] پارلمان باید در گزینه‌های خود تجدید نظر و با توجه به منافع عراق و مراقبت از خون فرزندان عراق و جلوگیری از ناآرامی و تخریب بیشتر اقدام کند»؛ با توجه به این خواسته و تعجیل در عملی شدن آن، به زودی در یک نامه رسمی استعفای خود را از ریاست دولت فعلی به پارلمان ارائه خواهم داد.
۵ ماه بعد از استعفای عبدالمهدی ۲۱ فروردین ۱۳۹۹ مصطفی کاظمی مامور تشکیل کابینه ای شد که وظیفه اش برگزاری انتخاباتی بود که آیت الله سیستانی آن را برای برون رفت از فساد و ناکارآمدی مطالبه کرده بود.
در انتخابات ۲۰۲۱ عراق آیت الله سیستانی با رویکرد « المشارکه الواعیه؛ مشارکت آگاهانه » مردم را به حضور در انتخابات دعوت کرد در حالی که در انتخابات ۲۰۱۸ تنها چارچوب های کلی را بیان و دعوت صریح و روشنی به حضور در انتخابات نکردند.
در بیانیه ۷ مهر ۱۴۰۰ آیت الله سیستانی آمده است: « مرجعیت عالی دینی به مشارکت آگاهانه و مسئولانه در انتخابات آینده دعوت می کند…رای دهندگان گرامی باید از تجارب گذشته درس و عبرت بگیرند و این فرصت مهم را برای ایجاد تغییر واقعی در مدیریت کشور و دور کردن دست های فاسد و نالایق از مفاصل اصلی، غنیمت بدانند. این امر زمانی ممکن است که رای دهندگان دوش به دوش هم، آگاهانه و فعال در انتخابات شرکت و بهترین انتخاب را انجام دهند. خلاف چنین وضعیتی باعث تکرار ناکامی های پارلمان های پیشین و دولت های برآمده از آن خواهد شد.»
این بیانیه تفاوت هایی اساسی با بیانیه ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۷ معظم له داشت که توسط شیخ عبدالمهدی کربلایی امام جمعه کربلای معلا در نمازجمعه بیان شد. در این بیانه تاکید شده بود « انتخابات ها در طول دوره های گذشته، نتوانسته اند انتظارات مرجعیت و عموم مردم عراق را تحقق دهند…. مردم در این دوره از انتخابات باید برحذر باشند که در دوباره در دام تجربه شدگان و یا تجربه نشدگان فریبکار و فاسد نیفتند.» بیانیه ای که چارچوب ها را اعلام کرد اما توصیه ای صریح و دعوتی آشکار برای حضور در انتخابات نداشت و جنبه ی سلبی آن بر جنبه ایجابی غلبه داشت.

نخستین انتخابات در عصر بدون حاج قاسم
انتخابات ۱۴۰۰ عراق و دومین انتخابات بعد از پاکسازی عراق از داعش، نخستین انتخاباتی است که شهید حاج قاسم سلیمانی در آن نقشی ندارد؛ ایران کماکان درگیر تحریم و فشار فزاینده اقتصادی ناشی از آن است، دولت جدید ایران در حال استقرار و ارزیابی شرایط است، آمریکا با خروج ارتشش از افغانستان، طالبان را حاکم کرده و شرق ایران در بی ثباتی به سر می برد، سیاست خارجی واشنگتن بر مدار چین قرار گرفته و حداقل در گفتار از سیاست فشار حداکثری علیه ایران فاصله گرفته، اما کماکان سیاست مهار نفوذ ایران را دنبال می کند، بر این اساس انتخابات عراق محک جدی برای ۲ بازیگر اصلی در عراق است.
متن انتخابات ۲۰۲۱ عراق رقابت ائتلاف ها، احزاب و کُتله های سیاسی برای تصاحب سهم بیشتری از قدرت و وزارت خانه هاست، اما فرامتن آن، عرصه نقش آفرینی و رقابت قدرت های منطقه ای و فرا منطقه ای است: ایران، امارات متحده عربی، ترکیه و اندکی عربستان سعودی، انگلیس به صورت سنتی و البته آمریکا با رویکرد کنترل و مدیریت صحنه ی عراق؛ آن هم در عصر بدون حاج قاسم!