سیدصادق حسینی، مدیر سایت Iran This Way | انتشار: عصر ایران | چندی پیش به دعوت سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه، جلسه ای با حضور محمدجواد ظریف و پرویز اسماعیلی که تازه از مسئولیت ارتباطات و اطلاع رسانی دفتر رییس جمهور کنار رفته بود و جمعی از روزنامه نگاران حوزه سیاست خارجی و فعالان شبکه های اجتماعی از طیف های مختلف سیاسی برگزار شد. جمع کردن طیف های مختلف که خود تمرین «گفتگو و رواداری» است، کار ارزنده ای بود.
ابتدای نشست حاضرین دیدگاه های خود را بیان کردند. من هم خطاب به وزیر امور خارجه ۲ نکته گفتم: اول این که وزارت خارجه، به دیپلماسی عمومی به عنوان یک ساختار اداری نگاه می کند که کارایی و اثربخشی لازم را ندارد. در حالی که دیپلماسی عمومی باید به عنوان یک فرایند و نه یک پروژه مقطعی توسط تمام نمایندگی های ایران در جهان و در فضاهای میدانی و شبکه های اجتماعی و رسانه ها دنبال شود. حال آن که حتی این اداره از بخش غیردولتی که در فضای رسانه ای بین المللی به پوشش رویدادها و جذابیت های اجتماعی ایران می پردازند هم حمایت نمی کند و همه ی فعالیت های آن در حوزه ی سخنگویی خلاصه شده است. نکته ی دومی هم که گفتم این بود که وقتی دستگاه دیپلماسی سخنگو دارد، چرا سخنگوی دولت آقای ربیعی مواضع سیاست خارجی دولت را بیان می کند و باید مواضع سیاست خارجی از مجاری خود منتقل شود.
محمدجواد ظریف سخنان خود را با آرامی آغاز کرد و گفت: من باید مواضع ایران را بیان کنم، من نماینده ایران در جهان خارج هستم و از تمام حاکمیت و نظام سیاسی ایران در خارج دفاع می کنم، چه آن بخشی که از من انتقاد می کند، چه آن بخش هایی که من را حمایت می کنند؛ وظیفه ی من حفظ و ارتقا برند ایران است نه برند محمد جواد ظریف. همه ی ما باید برای ارتقا برند ایران تلاش کنیم.
در میان صحبت های وزیر امورخارجه، سارا هوشمندی از فعالان توتیتر به انتقاد از او پرداخت و در جواب این صحبت آقای ظریف که گفت «کسانی که بیشترین انتقاد را به آمریکا دارند بیش از حد، قدرقدرتی آمریکا را متصور هستند»، گفت: شما یک طرفه نگاه می کنید! شما گفتید آمریکا با یک بمب ایران را نابود می کند، شما گفتید امضای کری تضمین است؛ ما که نگفتیم!
و این حرف نقطه طلایی صحبت های ظریف شد. وزیر امور خارجه گفت: این هنر دوستان است که یک بخش از حرف را منعکس می کنند و بخش دیگر را نمی گویند. آقای عزیز جعفری فرمانده وقت سپاه هم دراین باره به مدیر خبرگزاری فارس تذکر داد که حرف آقای ظریف همان حرف ماست، چرا فقط یک تکه ی آن را پخش کردید. به آقای جعفری تاکید کردم، در دانشگاه گفتم آمریکا قدرت نظامی برتر جهان است به لحاظ تکنولوژی اگر بخواهد می تواند با بمب تاسیسات ما را نابود کند ولی چرا این کار را نمی کند؟ به خاطر این که از مردم می ترسد؛ از فرهنگ ایثار و شهادت ما می‌ترسد. همانی که باعث شد موشک بسازیم، فرهنگ ایثار و شهادت بود، همین خودباوری است.
وزیر امورخارجه درباره «امضای کری تضمین است» گفت: به من اتهام نزدید، افترا نزدید، من کی گفتم امضای کری تضمین است؟ یک نقل قول از من بیاورید که این را گفته باشم. در این هنگام خانم زینب اسماعیلی دبیر سیاست خارجی روزنامه شرق گفت: این مطلب، تیتر روزنامه ی ما بود و اصلا درباره برجام نبود و مربوط به ماجرای قانون ممنوعیت ویزای آمریکا بود، اصلا هیچ کسی آن را نخوانده است!
ظریف ادامه داد؛ «من یک جا نگفتم امضای کری سند است؛ گفتم شما از بنده امضا خواستید من امضا آوردم. به من گفته شد اول باید آقای اوباما امضا کند که تحریم ها را ورداشته تا شما اقدامات تان را انجام دهد. دستور من این بود که باید امضا بگیرید، که امضا گرفتم.»
ماجرای «امضای کری تضمین است» چه بود؟
شرق در شماره ۱ دی ۱۳۹۴ خود نوشت: باراک اوباما، رئیس‌جمهور وقت آمریکا با امضای مصوبه کنگره، طرح دشوارشدن راه ورود به آمریکا برای اتباع چهار کشور ایران، سوریه، عراق و سودان را به قانون تبدیل کرد. این مصوبه پس از آنکه در سنا به تصویب رسید، برای امضا به کاخ سفید فرستاده و در قالب قانون بودجه ارائه شده بود. اوباما در قالب این مصوبه، اختیار وتوی هیچ بندی را نداشت و مکلف بود تمام مصوبه را امضا و برای اجرا ابلاغ کند. اگر او تصمیم داشت با بندی از قانون مخالفت کند، قانون بودجه معطل می‌ماند و کار دولت با توقف مواجه می‌شد.
به دنبال اعتراض ظریف، جان کری، وزیر خارجه آمریکا، در نامه‌ای خطاب به ظریف نوشت: «تغییرات جدید برای کسب روادید که در کنگره تصویب شده است و دولت اختیار توقف اجرای آن را دارد، به‌هیچ‌وجه مانع ما نمی‌شود که تعهدات خود طبق برجام را اجرا کنیم.»
عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، درباره این نامه گفت:« آقای کری در این نامه اطمینان داده دولت آمریکا قانون مربوط به لغو روادید را به‌گونه‌ای اجرا خواهد کرد که هیچ تأثیری بر اجرای موفق برجام نگذارد. آنچه برای ما مهم است این است که برجام در مرحله اجرا با هیچ‌گونه خدشه و صدمه‌ای مواجه نشود، آقای کری این تضمین را به عنوان وزیر خارجه آمریکا به صورت کتبی با امضای رسمی داده است».