اعتیاد آمریکایی

{انتشار: خبرآنلاین} از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ که به سرنگونی دولت ملی محمد مصدق انجامید و مزه ی کودتا زیر زبان حکم‌رانان کاخ سفید قرار گرفت، سیاست «براندازی از طریق کودتا» و البته ترور رهبران مخالف تا امروز ادامه یافته است.

گواتمالا، شیلی، آرژانتین، اروگوئه از جمله نمونه های موفق کودتا با هدف براندازی و حاکم کردن دولت دست نشانده توسط آمریکا در قرن گذشته هستند.
چهارشنبه ۲۳ ژانویه ۲۰۱۹ (۳بهمن۱۳۹۷)، «خوان خراردو گوایدو مارکز» عضو حزب اراده ی عمومی ونزوئلا خود را رییس جمهور موقت خواند، بلافاصله آمریکا حمایت خود را از او اعلام کرد و تا امروز تمام قد از این چهره سیاسی حمایت کرده است.

۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۸، فیلمی از گوایدو منتشر شد که از ارتش می خواهد از او حمایت کند و طرفدارانش را به خیابان فرا می خواند. درخواستی که از سوی ارتش چندان به آن توجه نمی شود و کشورها در میابند که کودتای آمریکایی در ونزوئلا شکست خورده است. ترامپ نیز با قبول شکست به دنبال مقصر می گردد و انگشت خود را به سوی نیروهای نظامی کوبایی نشانه می رود؛ که ادعایش بلافاصله توسط ریس جمهور کوبا رد می شود.

کودتای شکست خورده اردیبهشت ۱۳۹۸ ونزوئلا، جنگ عراق و تحریم های ظالمانه ی آمریکا علیه ایران، جدیدترین نمونه هایی است که نشان می دهد، ابزارهای سیاست خارجی آمریکا در ۷۰ سال اخیر همچنان ثابت و بی تغییر مانده اند: «کودتا، حمله ی نظامی و تحریم!» این مثال ها که پیش روی همه ی جهان قراردارد، نشان می دهد ایالات متحده از «پیرسالاری در نظام تصمیم گیری» و «مقاومت در برابر تغییر» در نظام حکمرانیش رنج می برد.

تجربه های تاریخی دخالت آمریکا نشان می دهد، ایالات متحده به ارزیابی میزان اثربخشی سیاست هایش و همچنین تبعات اجرای آن ها در جهان، همچنان بی توجه است. کوبا، ونزوئلا، کره شمالی، سوریه، لیبی، افغانستان و عراق نمونه هایی متنوع از سیاست های تحریم، جنگ و کودتا هستند که آمریکا نتوانسته است به سیاست های اعلامیش برسد؛ اما با استفاده از ویژگی ابرقدرتی اش و البته ظرفیت رسانه های آمریکایی، موضوع را از دید افکار عمومی دور کرده است.

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه تعبیر جالبی از این روحیه آمریکایی ها دارد: «اعتیاد!»

امداد رسانی به کودکان سیل زده؛ کاری که سال‌ها مغفول بود

سیدصادق حسینی، روزنامه نگار[انتشار: روزنامه اعتماد، شنبه ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۸]: در سالن مرکز آفرینش های کانون، همه به احترام بهرام شاه محمدلو ایستاده بودند و باهم می خواندند: آقای حکایتی اسم قصه گوی ماست…زیر گنبد کبود شهر خوب قصه هاست…زیر گنبد کبود شهر خوب قصه هاست… .این فیلم پر بازدیدترین و پرواکنش ترین اتفاق یلدای ۱۳۹۷ بود که شما احتمالا یا آن را دیده اید یا درباره اش شنیده اید؛ اتفاقی که پیامی روشن داشت: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بعد از سال ها سکون و خاموشی و فرهنگ کارمندی! در مسیر تغییر و تحول حرکت می کند.
سیل نوروزی در گلستان، لرستان و خوزستان همه ی دستگاه ها و نیروهای مسلح را مشغول کرد. در شرایطی که همه برای مهار سیل و احداث سیل بند و کانال آب و اسکان سیل زدگان تلاش می کردند، این کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بود که با درک شرایط و وظایفش، از روزهای نخست سیل گلستان، پیک امید را به گلستان فرستاد تا به کودکان و نوجوانان رسیدگی کند.
در شرایط بحران، کودکان آسیب پذیرترین بخش جامعه هستند. درد و رنج از دست دادن خانواده و دوستان و خانه و کاشانه آن ها را در شوک فرو می برد و اگر به درستی با آن ها ارتباط برقرار نشود، زندگی و آینده ی شان از دست می رود. کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با درک این موقعیت، با راه اندازی نظام داوطلبی در میان سرمایه انسانی اش، از نخستین روزهای سیل در چارچوب امداد فرهنگی، به گلستان رفت و در کمپ ها و روستاها، به اجرای برنامه های فرهنگی ویژه ی کودکان پرداخت؛ اقدامی که نخستین اقدام عملی وزارت آموزش و پرورش و به تعبیری دولت در حوزه ی مهم کودکان و نوجوانان بود. سیدمحمد بطحایی وزیر آموزش و پرورش در اطلاع رسانی های توییتری خودش دراین باره گفت: «برنامه ویژه مداخله در بحران برای کودکان و نوجوانان که توسط کانون پرورش در تعطیلات شروع شد، بعد از بازگشایی مدارس نیز با جدیت ادامه می‌یابد.»
محمدرضا زمردیان معاون فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با اشاره به این که امداد فرهنگی کانون اسفند ۱۳۹۷ در میان کودکان استان سیستان و بلوچستان بود و با سیل گلستان به صورت واکنش سریع به آن استان رفت، در حمدیه ی خوزستان و در جمع امدادگران گفت: کانون توانست در شرایط بحران به مسئولیت های خود در مقابل خانواده ها و به خصوص کودکان به خوبی عمل کند. تجربه امداد فرهنگی کانون نشان داد در چنین شرایطی می توانیم واکنش سریع نشان دهیم و برای انجام خدمات به کودکان آسیب دیده وارد عمل شویم. کانون تا زمانی که وضعیت زندگی در مناطق سیل زده به حالت عادی برگردد در کنار کودکان و نوجوانان است و به آنها امید می دهد.
امید محدث مدیرکل جوانان وزارت ورزش و جوانان نیز در نشستی می گفت: در جلسه ستاد بحران خوزستان تمرکز اکثر دستگاه ها بر نحوه و چگونگی اسکان مردم سیل‌زده بود. تنها سمن های جوانان و مدیرکانون پرورش فکری استان بر مساله سلامت روان کودکان و بانوان تاکید داشتند و برنامه ارئه دادند. برگزاری نمایش های عروسکی و کلاس های آموزشی کارگاهی و تجهیز کمپ ها به نمایشگر برای پخش برنامه های ویژه کودکان و … از جمله این برنامه ها بود.
ایران، مانند هر کشور دیگری با بحران های طبیعی روبروست؛ پیشتر زلزله بود و حالا سیل و آب گرفتگی هم اضافه شده. کودکان همواره بیشترین آسیب را در این حوادث می بینند و از سوی دیگر تعامل با کودکان آسیب دیده، دانش، بینش، تخصص ها و رویه هایی نیاز دارد که اگر به آن ها توجه نشود، ای بسا آسیب ها را بیشتر می کند. در چنین وضعیتی راه اندازی «امداد فرهنگی» کانون به عنوان نهاد تخصصی حوزه ی کودک، اقدامی ارزنده است که حتما با تقویت و با بررسی تجربیات فاز نخست، روز به روز باید بهتر و حرفه‌ای‌تر شود.

در جنگ ۳۳ روزه ی لبنان(۲۰۰۶/ ۱۳۸۵)، من جز نخستین عکاسان و خبرنگاران ایرانی بودم که به بیروت رسیدم. در کمپ ها و مدارسی که شیعیان جنوب لبنان درآن اسکان داشتند، حزب الله تیمی را از مربیان کار با کودک، مربیان بازی و ورزش و مربی نمایش خانگی در هر کمپ داشت. بیشتر این داوطلبین که از میان دانشجویان و معلمان جوان بودند رابطه ی بسیار صمیمانه و پرنشاطی با کودکان داشتند. این خدمت سازمان یافته و نظام مند در ایران مغفول بود و به صورت نسبتا خودجوش توسط امدادگران هلال احمر یا معلمان و مربیان کانون پرورش و یا داوطلبان NGO ها انجام می شد. باید تلاش کرد، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به عنوان یکی از دستگاه های امداد رسان در بحران ها شناخته شود و خدمات تخصصی و علمی اش را به کودکان ارایه کند؛ کودکانی که امید آینده ایران‌مان هستند.

تداوم راهبرد «بی ثباتی» آمریکا با تروریستی نامیدن سپاه

سیدصادق حسینی، روزنامه‌نگار[منتشر شده در روزنامه شرق، دوشنبه ۲۶فروردین۱۳۹۸، تیتر: نگاهی به ۱۸ سال حضور مستقیم آمریکا در عراق و افغانستان/ رابطه تهران- بغداد زیر سایه اقدام جدید آمریکا] [بازنشر: عصر ایران]: از دوم بهمن ۱۳۹۵ که دونالد ترامپ به‌عنوان چهل‌و‌پنجمین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا سوگند یاد کرد، جهان به‌صورت مداوم یک پیام را از رهبر جدید کاخ سفید دریافت کرده است: بی‌ثباتی! بی‌ثباتی‌ای که هم در میان کارگزاران حکومتش با اخراج، برکناری و تغییر مداوم آنها، هم در میان رویکردهای داخلی، هم در عرصه نظامی و هم در سیاست خارجی جنجالی‌اش با خروج از پیمان‌ها و معاهدات بین‌المللی مانند توافق‌نامه پاریس و برجام به چشم می‌خورد.

با چنین مقدمه‌ای، واضح است تروریستی اعلام‌کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، چه آن را اقدامی تبلیغاتی برای فضای سیاست داخلی آمریکا و دوپینگ انتخاباتی حزب لیکود اسرائیل بدانیم، چه فرمانی برای افزایش فشار بر جمهوری اسلامی ایران یا هر دو گزاره، بخشی از سیاست کلی «بی‌ثباتی» ترامپ است.

تجربه ۱۸ سال حضور نظامی و مستقیم آمریکا در منطقه که با جنگ در افغانستان و عراق آغاز شد و با حمله در سوریه و حضور غیرمستقیم در لیبی و یمن تداوم یافت، مؤید یک نتیجه روشن است: همان بی‌ثباتی! در سوریه، بعد از آغاز شورش مسلحانه با حمایت قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی بر اساس گزارش سیمور هرش، روزنامه‌نگار برجسته آمریکایی، سیا عملیات تخلیه و انتقال تسلیحات زرادخانه‌های معمر قذافی، دیکتاتور لیبی از مسیر مدیترانه و ترکیه به داخل مرزهای سوریه را دنبال می‌کرد.
آمریکا در مواجهه با داعش با وجود داشتن پیمان نظامی و مسئولیت در برابر دولت عراق، تعلل کرد و شرط گذاشت و بعد که با تأخیر فراوان وارد کارزار شد، سیاست مدیریت و کنترل داعش را در پیش گرفت تا بتواند در بزنگاه از کارت داعش در تغییر موازنه در عراق استفاده کند. در محافل خبری مشهور است سفیر آمریکا در بغداد و فرستاده ویژه ترامپ که آشکارا برای نخست‌وزیری مجدد حیدرالعبادی تلاش می‌کردند، رهبران سیاسی عراقی را با دو کارت، تخریب و افشاگری و تهدید داعش، مجبور به حمایت از العبادی کردند؛ تلاشی که منجر به نخست‌وزیری عادل عبدالمهدی و ریاست‌جمهوری برهم صالح شد.

راهبرد بی‌ثباتی در عراق
۲۰ خرداد ۱۳۹۳ موصل به دست داعش سقوط کرد و ابراهیم عواد ابراهیم علی محمد البدری السامرایی مشهور به ابوبکر البغدادی در خطبه‌ای در مسجد جامع نوری خود را خلیفه خواند.
سقوط موصل و آغاز جنگ، موجی از ترس ، وحشت و بی‌ثباتی را در عراقی که به سمت تکمیل فرایند «دولت – ملت‌سازی» و «ثبات و بازسازی» می‌رفت، ایجاد کرد. حسن دانایی‌فر، سفیر سابق ایران در بغداد در‌این‌باره در نشست سایت دیپلماسی ایرانی گفت: «هنگامی که موصل سقوط کرد، شرایط خاصی بر بغداد حاکم شد. به‌نحوی‌که بیش از ۶۰ درصد مردم بغداد را ترک کرده بودند و افراد بسیار زیادی به کنسولگری‌های ایران برای دریافت اقامت مراجعه می‌کردند. وضعیت روحی و روانی افت کرده بود. بنده ۱۴ دی ۹۲ یعنی چهار روز پس از سقوط فلوجه، در ملاقاتی که با آقای نوری مالکی داشتم، اعلام کردم می‌خواهند آن چیزی را که در سوریه اجرا شد، در عراق نیز اجرا کنند. دقیقا شش ماه قبل از سقوط موصل گفتم که می‌خواهند حلبی در شمال عراق و در موصل ایجاد کنند». داعش در عراق شکست خورد اما ماحصل خلافت داعش برای دولت بغداد، «بی‌ثباتی» بود. داعش، با تحمیل هزینه‌های نظامی و امنیتی و انسانی، این کشور را از مسیر «ثبات و بازسازی» دور کرد. همین بی‌ثباتی در شرایط سیاسی و امنیتی بود که مسعود بارزانی رهبر کردها را برای برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان عراق وسوسه کرد؛ طرحی که البته شکست خورد.

پیام شکست داعش توسط ایران
پیروزی نظامی بر داعش در عراق و سوریه که در نامه ۳۰ آبان ۱۳۹۶ سردار سلیمانی خطاب به مقام معظم رهبری اعلام شد، یک پیام مهم برای منطقه و جهان داشت: ایران توانسته است ثبات و امنیت را در منطقه پر‌آشوب و پر‌رقابت خاورمیانه حاکم کند. در دوران پساداعش، عراق توانست نخستین انتخابات بدون داعش را ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۷ برگزار و دوباره در مسیر ایجاد ثبات سیاسی، امنیتی و اقتصادی حرکت کند. در سوریه هیئت‌های سیاسی و اقتصادی جهان عرب به دیدار همتایان سوری خود می‌روند. عمر البشیر که این روزها باید او را دیکتاتور مخلوع سودان دانست، با چراغ سبز سعودی‌ها به دیدار اسد رفت و امارات متحده عربی یکی از حامیان گروه‌های مسلح ضددولت بشار اسد، سفارتش را در دمشق بازگشایی کرد. سرلشکر علی مملوک، رئیس دفتر امنیت ملی سوریه به مصر سفر کرد و برخی منابع لبنانی گفته‌اند او به سعودی نیز سفر کرده است. این تغییرات که در سایه پیروزی‌های نظامی شکل گرفت، از نتایج راهبرد «ثبات‌سازی» ایران بود.

نیاز آمریکا به بی‌ثباتی
«این تعیین، بر این حقیقت تأکید می‌کند که اقدامات ایران از پایه و به‌صورت بنیادین با اقدامات دولت‌های دیگر متفاوت است»؛ این بخشی از بیانیه ۱۹ فروردین ۱۳۹۸ دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور نسبتا جمهوری‌خواه آمریکا است که در آن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران را به‌عنوان سازمانی تروریستی اعلام می‌کند.
روشن است که هدف تروریست‌خواندن سپاه، تحت فشار قراردادن دولت‌های همراه و همکار با ایران است که دولت عراق از جمله آنهاست. ایران روابط راهبردی، سیاسی، امنیتی و اقتصادی سطح بالایی (حدود ۱۲ میلیارد دلار) با عراق دارد. به همین دلیل روی‌کارآمدن دولت همراه با آمریکا برای همکاری در اجرای تحریم‌های ترامپ، برای رهبران کاخ سفید بسیار بااهمیت بود. با ناکام‌ماندن حمایت کارگزاران منطقه‌ای آمریکا در نخست‌وزیری مجدد حیدر العبادی، آنها تلاش می‌کنند با افزایش فشار بر دولت بغداد، آنها را از همراهی با دولت ایران منصرف کنند یا لااقل جلوی افزایش همکاری‌ها را بگیرند. در دیدار تاریخی اسفند ۱۳۹۷، حسن روحانی، رئیس‌جمهور، از عراق که دستاوردهای سیاسی و اقتصادی شایان‌توجهی داشت، دو طرف در‌حالی‌که به‌خوبی می‌دانستند ترامپ به‌زودی سپاه را به‌عنوان سازمانی تروریستی اعلام می‌کند، بر گسترش، تنوع‌بخشی و تعمیق روابط همه‌جانبه تأکید کردند. در بیانیه خبری دیدار تاریخی آیت‌الله‌العظمی سیستانی، مرجع عالی‌قدر تشیع با رئیس‌جمهور نیز همین نکته طلایی آمده است: «آقای سیستانی از هرگونه اقدامی در راستای تقویت روابط عراق با همسایگان خود بر اساس منافع طرفین استقبال نمودند».
آمریکا برای توجیه حضور نظامی، فضاسازی برای سیاست خارجی و افزایش فروش تسلیحاتی‌اش، نیاز به بی‌ثباتی دارد. واضح است تروریستی اعلام‌کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، چه آن را اقدامی تبلیغاتی بدانیم، چه دستوری برای افزایش فشار بر ایران یا هردو گزاره، بخشی از سیاست کلی «بی‌ثباتی» ترامپ است. عراقی‌ها با تجربه ۱۶ساله کار مستقیم با آمریکایی‌ها، ارزیابی دقیقی از توان ایالات متحده دارند؛ به همین دلیل عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر عراق در واکنش به تصمیم جنجالی ترامپ گفت: «این تصمیم می‌تواند تأثیری منفی بر عراق و منطقه داشته باشد».

برخورد با سیف و محافظه‌کاری مدیران دولتی

سیدصادق حسینی| خبرآنلاین: رئیس کل بانک مرکزی چندی قبل گفت: «بنا به پیشنهادی که در شورای هماهنگی قوا طرح و مصوب شد، چک‌های تصمینی، دیگر قابل ظهرنویسی نیست و متقاضی چک حتما باید نام ذی‌نفع گیرنده چک را به همراه شماره ملی او در چک قید کند.»

در نگاه اول، این خبری است عادی از مجموع هزاران خبر دستگاه دیوان‌سالاری ایران، اما با کمی دقت روشن می‌شود که بانک مرکزی برای ابلاغ رویه‌ای در چارچوب فعالیت‌های معمولش، طرح را به «شورای هماهنگی قوا» برده و در آن‌جا تاییدش را گرفته است.

پیش از این، دستورالعمل‌های بانک مرکزی راسا توسط بخش مربوطه در بانک یا نهایتا در شورای پول و اعتبار مصوب می شد. اما این که چرا این بار عبدالناصر همتی رییس جدید بانک مرکزی یک آیین نامه معمولی را به جلسه شورای هماهنگی سران ۳ قوه برده و تایید آن‌ها را گرفته یک دلیل روشن دارد: تجربه سیف!

ولی‌الله سیف در دوره نخست ریاست جمهوری حسن روحانی با هماهنگی تیم اقتصادی دولت، عملکرد قابل توجهی در مهار تورم ۳۸ درصدی، بازگرداندن آرامش به بازار پولی و بانکی و ساماندهی موسسات مالی غیر مجاز داشت. اما این تجربه بعدها تکرار نشد و بعد از بارها استعفا ، زمانی که عملکردش در مدیریت بازار ارز و سکه زیر سوال بود، از ریاست بانک مرکزی کنار رفت و جای خود را به همتی داد. دلیل این استعفا می‌تواند ناهمانگی با تیم اقتصادی دولت در دوره دوم باشد.

همتی، رییس جدید بانک مرکزی که تجربه تحقیق از ولی الله سیف و در نهایت حکم انفصال از خدمت او توسط دیوان محاسبات و بازداشت احمد عراقچی معاون ارزی بانک پیش رویش بود، واقع‌بینی پیشه کرد و تصمیمات محافظه‌کارانه را سرلوحه خود قرار داد و برای تغییر روال‌های معمولی مانند تغییر آیین‌نامه ظهرنویسی چک‌های بانکی، دست به دامان سران قوا می‌شود که در فردای بازخواست، امضای روسای قوا را گواه بیاورد!

این که مسئولین کشور بابت تصمیم‌های اشتباه‌شان بازخواست شوند، رویه‌ای بسیار مبارک است که باید نهادینه شود، اما در نمونه مورد بحث، این که بدون توجه به ساختار تصمیم‌سازی اقتصادی کشور مانند شورای پول و اعتبار، شورای اقتصاد و… تنها سیف مسئول و نقش اول نابسامانی‌های بازار ارز و سکه دانسته شود، نتیجه‌اش این می‌شود که رییس کل بعدی بانک مرکزی و در نگاهی کلان‌تر، مدیران ارشد کشور خود را بدون پشتیبان ببیند و برای اتخاذ معمولی‌ترین تصمیمات، دست به دامان مقامات بالاتر و شوراها شوند تا مسئولیت به تنهایی متوجه آنان نشود.

العبادی؛ قربانی تحریم‌های ایران

سیدصادق حسینی|روزنامه شرق|بازنشر: خبرآنلاین|عصر ایران|رویداد۲۴|  دوشنبه ۲۰ آذر ۱۳۹۷| ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ دونالد ترامپ رییس جمهور ایالات متحده بعد از مدت ها حمله مداوم به برجام، رسما از آن خارج شد و با استفاده از تجربه ی نظام سنگین تحریم های باراک اوباما، ستاد تحریم ایران را با محوریت وزارت خارجه دوباره فعال کرد. برایان هوک که از دوره ریاست جمهوری جورج بوش پسر به عنوان دستیار وزیر امور خارجه آمریکا شناخته می شود، نقش هماهنگی تحریم ها را میان وزارت خزانه داری، وزارت خارجه و کاخ سفید بر عهده گرفت.

کاخ سفید که می دانست برخلاف دوره قبلی تحریم ها، با وجود برجام که از حمایت روسیه و چین و اتحادیه اروپا برخوردار است نمی تواند علیه ایران اجماع ایجاد کند، نگاهی به همسایگان ایران داشت، تا با افزایش فشار بر آن ها، مانع همکاری شان با ایران شود. با چنین سیاستی، کارگزاران منطقه ای کاخ سفید تلاش کردند تا حیدرالعبادی نخست وزیر پیشین را که برای پیروزی فهرستش در انتخابات ۲۰۱۸ پارلمان عراق کار می‌کرد، در سمتش ابقا کنند. حیدرالعبادی نیز برای اعلام همراهی‌اش، ۱۶ مرداد ۱۳۹۷ در جریان یک نشست خبری گفت: «عراق ناگزیر از رعایت و اعمال تصمیمات واشنگتن است و دولت عراق در حال حاضر تصمیم گرفته تا برای حفظ منافع خود از تحریم های آمریکا تبعیت کند.» این اظهارات البته با واکنش های زیادی در عراق و ایران روبه‌رو شد. اظهاراتی که عبادی هزینه اش را با از دست دادن کرسی نخست وزیری پرداخت کرد.

اهمیت عراق برای آمریکا در دوره تحریم

از میان همسایگان، به دلایل تاریخی و فرهنگی، ایران گسترده ترین رابطه را با عراق دارد و با سرنگونی رژیم صدام در سال ۱۳۸۲ دولت های عراق رابطه ی نزدیکی با ایران داشتند. ایران علاوه بر این که نخستین کشوری بود که خطر ظهور داعش در عراق را به مقامات بغداد هشدار داد، پیش از سایرین نیز در دفاع از عراقی‌ها (کرد و عرب) پیشگام بود. از سوی دیگر نیروهای مردمی عراق همراه با رزمندگان افغانستانی و پاکستانی در کنار نیروهای حزب الله و بسیج مردمی سوریه با هماهنگی فرماندهان ایرانی در سوریه علیه داعش و گروه های تکفیری مبارزه می کنند.

علاوه بر روابط سیاسی نزدیک ایران، عراق پس از چین دومین مقصد صادراتی ایران است. بر اساس آمار گمرک در نیمه نخست ۱۳۹۷، ایرانیان از لحاظ وزنی ۴۵.۳۲ درصد و از لحاظ ارزشی ۴۴.۵۸ درصد بیش از سال ۹۶ به عراق کالا صادر کردند که ارزش آن به ۴.۵ میلیارد دلار رسیده است. همچنین ایران برای عراقی‌ها، نخستین مقصد سفر است و در ۷ ماهه امسال حدود ۲میلیون عراقی برای زیارت، گردشگری و درمان به ایران آمده‌اند که از این جهت هم درآمد قابل توجهی نصیب ما می شود. این دلایل برای آمریکا کافی بود تا در آستانه دور جدید تحریم ها، تلاش کند دولتی را در عراق روی کار بیاورد که آشکارا از ایران دور باشد؛ هم در بعد سیاسی و امنیتی و هم در بعد اقتصادی.

ترامپ با گماردن مجدد رابرت مک گور به عنوان فرستاده ویژه از مدت ها پیش از انتخابات اردیبهشت ۱۳۹۷ پارلمان عراق و در فرایند دولت سازی، تلاش کرد سیاست «دولت دور از ایران» را اجرایی کند. مک گورک به همراه داگلاس آلن سیلمان سفیر آمریکا در بغداد در این مدت با تمامی گروه های عراقی اعم از سنی، شیعه و کرد ملاقات کرد و آن ها را به حمایت از نخست وزیری مجدد حیدر العبادی فراخواندند و هر جا لازم بود از تماس های تلفنی و حمایت های پمپئو وزیر خارجه آمریکا استفاده کردند. آن‌ها با دنبال کردن دوگانه سازی کاذب «آن هایی که نزدیک جمهوری اسلامی ایران هستند و مستقلین» عراقی ها را تهدید به افشای پرونده هایشان کردند و سپس، تهدید داعش را پیش کشیدند.

«غالب الشابندر» سیاستمدار و تحلیلگر مشهور عراقی در این باره در گفت و گو با شبکه سعودی الحدث تاکید کرد: «مک گورک از طریق پیام های شفاهی و مکتوب به بسیاری از سیاستمداران و نمایندگان منتخب در پارلمان جدید، به آنها وعده داده یا آنها را تهدید کرده است که اگر از نخست وزیری دوباره العبادی حمایت نکنند، واشنگتن با آنها از جمله از طریق بازگرداندن داعش به‌شدت برخورد خواهد کرد.»

حازم الباوی تحلیلگر عراقی نیز تحرکات فرستاده ترامپ در تعیین نخست وزیر را «بی سابقه» خواند و «شیخ قیس الخزعلی» دبیرکل «عصائب اهل الحق» نیز گفت: «آمریکا به شکل علنی در تشکیل دولت در عراق مداخله می‌کند تا در برخی موارد شخصیت‌های مدنظر خود را تحمیل کند.»

ناکامان عراق

با وجود رایزنی ها، وعده ها و تهدیدهای چند ماهه فرستاده ویژه و سفیر ایالات متحده در بغداد، در نهایت اما دولت جدید عراق با ریاست جمهوری برهم صالح سیاست مدار نوگرای کرد و نخست وزیری عادل عبدالمهدی کهنه کار، شکل گرفت. آن ها برای تشکیل دولتی هماهنگ با کاخ سفید در بغداد حساب ویژه ای باز کرده بودند تا در پرتوی آن، فشار تحریم را بر ایران بیشتر کنند و مانع نزدیکی بغداد با تهران شوند.

برهم صالح که با غلبه بر چنین فشارها و مخالفت هایی بر کرسی ریاست جمهوری نشست در نخستین سفر رسمی اش به عنوان رییس جمهور عراق در نشست خبری مشترک با حسن روحانی رییس جمهور پیامی را به واشنگتن ارسال کرد که معنی اش همراهی بیشتر با ایران بود. او با چهره ای خندان به حسن روحانی نگاه کرد و گفت: «امروز پیامی روشن از بغداد آورده‌ام: در عراق اهمیت روابط با جمهوری اسلامی ایران را درک می‌کنیم.» او در دیدار با رهبر انقلاب نیز مجددا تاکید کرد: « من با یک پیام صریح و آشکار به تهران آمده‌ام، عوامل و عناصر پیونددهنده‌ی دو ملت ایران و عراق، ریشه در تاریخ دارد و غیر قابل تغییر است.»

عادل عبدالمهدی نخست وزیر عراق نیز ۲ هفته بعد از آغاز تحریم های آمریکا در ۱۳ آبان ۱۳۹۷ با تاکید بر این که «به طرف آمریکایی گفتیم به ما دستور ندهید»، موضع دولت جدید عراق را چنین توصیف کرد: «در برنامه و شیوه وزارتی تاکید کردیم بخشی از نظام تحریم‌ها نیستیم. این که آمریکا تحریم‌هایی را علیه کشور و اشخاصی تحمیل کرده، به خودش مربوط است و سیاست خود آمریکاست این، تصمیم عراق نیست، حتی این تصمیم(آمریکا)، تصمیم بین‌المللی هم نیست. تحریم‌ها مبتنی بر منشور و قطعنامه‌های سازمان ملل نیست که عراق بخواهد به آن پایبند باشد، ما بخشی از نظام تحریم‌ها نیستیم، ما همچنین بخشی از هیچ تجاوزی علیه هیچ کشوری نیستیم. ما توانستیم این مسئله را به طرف آمریکایی و تمام طرف‌ها تفهیم کنیم.»

عملگرایی ایرانی

نگاهی به رویدادهای چندماه اخیر روشن می سازد آمریکا که به دنبال روی کار آوردن یک دولت هماهنگ با واشنگتن و همراه با نظام تحریم ها در بغداد بود، نتوانست به هدفش برسد. حیدر العبادی نخست وزیر پیشین عراق در گفت و گوی جدیدش با تلویزیون الشرقیه گفته که ایران در نخست‌وزیر نشدن من در دور دوم نقش داشت. او بر اهمیت «دولت همراه در بغداد» برای واشنگتن تایید کرده و دلیل دوباره نخست وزیر نشدنش را «پایبندی اش به تحریم های آمریکا علیه ایران» می‌داند.
از ۱۸ اردیبهشت که ترامپ از برجام خارج شد ۶ ماه و از آغاز تحریم ها در ۱۳ آبان بیش از ۱ ماه می گذرد، ایران تاکنون توانسته اجماعی بین المللی علیه خروج آمریکا از برجام شکل دهد، نوسان نرخ دلار را مهار کند و شیب نزولی به آن دهد، با فشارهای دیپلماتیک و رایزنی های گسترده فروش نفت اش را فعلا حفظ و خریداران عمده نفت را از تحریم آمریکا معاف کند و اروپا را مجبور به ارایه مکانیسم جدید اقتصادی (SPV) کند و از سوی دیگر با تقویت مناسبات اقتصادی با همسایگان صادراتش را افزایش دهد.

برجام با کدام نگاه

سیدصادق حسینی- روزنامه نگار؛ روزنامه اعتماد؛ چهارشنبه ۱۴ آذر ۱۳۹۷ | بازنشر: خبرآنلاین؛ عصرایران: محمود بهمنی رییس کل بانک مرکزی در دولت محمود احمدی نژاد و عضو فعلی کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت و گو با خبرگزاری مهر گفت: «اروپایی‌ها وابستگی تجاری شدیدی به آمریکا دارند، به گونه‌ای که سال گذشته بیش از ۱۲۶۰ میلیارد دلار رابطه تجاری با آمریکا داشتند و دور از باور است که آن را رها کنند و ۲۰ میلیارد دلار رابطه اقتصادی با ما را در نظر گیرند!»
این نگاه، رویکرد بیشتر منتقدین و مخالفان برجام است؛ همان هایی که پیش از اجرای برجام نشست های «ما دلواپسیم» برگزار کردند و بعد از اجرای برجام هم برای شکستش روزشماری کردند و حالا با خروج آمریکا و اروپایی شدن برجام می گویند: اقتصاد آمریکا در برابر اقتصاد ایران!
مخالفین برجام معتقدند به دلیل حجم مبادلات اقتصادی اروپا با آمریکا در مقایسه با مبادلات اروپا با ایران، برجام شانسی برای بقا ندارد. جالب است که این نگاه و خط رسانه ای که ناامیدی و نگرانی جامعه را در پی دارد، در رسانه ها و برنامه های تلویزیونی یک جریان داخلی و رسانه های بیگانه مانند BBCفارسی و … به صورت هماهنگ دنبال می شود و خروجی هایشان، پر است از مصاحبه با تحلیلگرانی که این رویکرد را دنبال می کنند.

برجام سیاسی؛ برجام اقتصادی
واقعیت این است اروپا که روابط اقتصادی دیرینه ای با ایران دارد، از ظرفیت و توان اقتصادی کشورمان آگاه بود و رویکرد اقتصادی منطقا اولویت اول و اصلی آن ها برای مذاکره در پرونده هسته ای نبود. اروپا به دنبال سیاست چندجانبه گرایی و ایفای نقش در حل مسایل مهم جهانی بود و می توان گفت «برجام تنها دستاورد سیاسی مهم اتحادیه اروپا» در مدیریت پرونده های بین المللی بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی است.
سیدحسین موسویان تحلیلگر ارشد سیاست خارجی می گوید: «برجام مهم‌ترین دستاورد اتحادیه اروپا در حل یک بحران سیاسی-امنیتی بین‌المللی است. اروپا نگران باز شدن مجدد پرونده بحران هسته ایران و احتمال جنگی جدید در خاورمیانه است که آثار شوم آن گریبانگیر اروپا شود. برای اروپا اول ابعاد سیاسی-امنیتی برجام اولویت دارد، بعد مسایل اقتصادی.»
علیرضا اکبری تحلیلگر مسایل راهبردی و معاون پیشین وزارت دفاع در دوره اصلاحات نیز تاکید دارد: «اهمیت برجام برای اتحادیه اروپایی، اصولا امنیتی و استراتژیک است. عامل اقتصاد، می تواند حداکثر آخرین و در پایین‌ترین رده اهمیت برای اروپا محسوب شود، زیرا اروپا در حال عبور از یک وضعیت خطیر تاریخی است. مسائل اقتصادی، برای اتحادیه بسیار مهم است، اما، این تمام واقعیت نیست.»
اکبری معتقد است:« آمار مبادلات اروپا و آمریکا به هر ناظر آگاهی می گوید که مساله برجام و ایران، برای اروپا، حتما مساله اقتصادی نیست. آنچه برای اتحادیه اروپایی از اهمیت بیشتری برخوردار است، مساله «ثبات و پایداری» است. همچنین سه جریان پر شدت امنیتی نیز بر حساسیت شرایط استراتژیک اتحادیه افزوده است. یکی، شکاف بین آتلانتیکی ناشی از یک‌جانبه گرایی و سیاست خارجی تهاجمی آمریکا، دوم، تمایلات توسعه طلبانه تدریجی روسیه هم در حوزه اوراسیا و هم در خاورمیانه و سوم، مساله احتمال جنگ گسترده تر در خاورمیانه که این مساله، نقش ایران را برای اتحادیه در بستر امنیت بین المللی به شدت پر رنگ و پر اهمیت می کند.»

دستاورد فنی برجام
قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت پس از ۱۲ سال گفتگو با قدرت های جهانی درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران، ۲۹ تیرماه ۱۳۹۴ با ۱۵ رای موافق اعضای صادر شد و بر اساس آن هر ۶ قطع‌نامه تحریمی قبلی که در رابطه با موضوع هسته‌ای علیه کشورمان صادر شده بود، پایان یافت.
در گام بعدی در راستای اجرای برجام، سه شنبه ۲۴ آذر ۱۳۹۴ شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی، در جلسه ای فوق العاده به قطعنامه پیشنهادی گروه ۱+۵، درباره بسته شدن پرونده «ابعاد نظامی احتمالی» برنامه هسته ای ایران (PMD) به اتفاق آرا رای داد و تمام دستورکارهای مربوط به مسایل گذشته پرونده هسته ای کشورمان که بر مبنای آن ادعاها، تحریم های شورای امنیت شکل گرفته بود، بسته شد. در این قطعنامه برای اولین بار با لحنی مثبت در مورد همکاری ایران به منظور حل و فصل موضوعات هسته‌ای صحبت شده است، و هیچ نکته یا عبارت‌ منفی در آن وجود ندارد.
بسته شدن PMD یکی از مهمترین دستاوردهای برجامی ایران است. ترامپ رییس جمهور آمریکا که پیش و پس از آغاز ریاست جمهوری اش همواره بر به ضرر ایالات متحده بودن برجام تاکید داشت و به دنبال خارج شدن از آن بود؛ به دلیل مختومه شدن PMD نتوانست پرونده ی هسته ای ایران را مجددا باز کند.
اما در روزهایی که فضای سیاسی کشور متاثر از آغاز تحریم های آمریکا، خروج یک جانبه کاخ سفید از برجام و نوسانات نرخ دلار است، گروه هایی نمی خواهند به این دستاورد مهم فنی برجام اشاره کنند.

تحلیل تک بعدی و انحراف افکار عمومی
تحلیل تک بعدی مسایل همواره یکی از چالش های اصلی در مواجهه با آن‌ها است و برجام نیز از آن بی گزند نمانده. همان طور که بارها توسط مقامات ایرانی و جهانی تاکید شده، برجام سندی است با رویکردهای فنی، سیاسی، راهبردی – امنیتی و اقتصادی و تقلیل آن به یک وجه از اساس اشتباه و مغرضانه است. بیان کاریکاتوریزه، برجام گمراهی و انحراف افکار عمومی را در پی دارد و روشن است به سود چه گروه هایی است.

زیارت اربعین، رستاخیر نشانه‌هاست

سیدصادق حسینی، خبرآنلاین: نخستین روز دی سال ۱۳۹۲ بود. با مجید رفیعی سردبیر همشهری جوان از فرودگاه اهواز تاکسی گرفتیم و خودمان را به چذابه رساندیم و بعد با مینی بوس یک ضرب رفتیم نجف. سلام که دادیم و نماز خواندیم از میان قبرهای وادی السلام گذر کردیم و با تاکسی راهی کربلا شدیم. دل در دلمان نبود، شوکه بودیم. بعد از این همه سال انتظار، فرصت فراهم شده بود و حالا به میانه الطریق الی کربلاء رسیده بودیم.

راه بسته بود و خودروها در هم پیچیده بودند. ساعت کمی از ۹ شب گذشته بود. به مجید گفتم بلند شو که از اینجا باید پیاده‌روی را شروع کنیم. سوز سرمای بیابان به زانوهایمان می‌زد و می‌لرزیدیم. اول پشت دسته‌ای از لبنانی‌ها راه رفتیم که نوحه وداع می‌خواندند. کمی جلوترش با جوانانی از بصره هم‌قدم شدیم و وقتی سردمان شد، کنار آتش موکب عشایر بنی‌تمیم نشستیم. چند ده ستونی را طی کرده بودیم که از دور مرتضی درخشان را دیدیم که از کوفه، ۲ روز پیش حرکت کرده بود.

صبح که پیاده‌روی را آغاز کردیم، در ایران اربعین بود، اما در عراق، سیل جمعیت به کربلا روان بود، همه می‌دویدند تا به فردا که اربعین بود برسند. راه کناره که هیچ، راه سواره رو هم پر از مردم بود و ماشین‌هایی که از نجف به کربلا می‌رفتند، در خط مقابل به کندی حرکت می‌کردند. با این حال در دشت آن سوی جاده نیز، مردم در راه بودند. میزبانان با صدای بلند می‌گفتند: هله بالزوار، هله بیکم، هله بالزوار ابوسجاد، هله یا ابطال، ماجورین…

صبح که پیاده‌روی مان را آغاز کردیم، غوغایی بود. رستاخیر مردان و زنان و کودکانی بود که بی‌توجه به اطراف، راه شان را می‌رفتند و ذکرشان را می‌گفتند. بسیاری با خود پرچم حمل می‌کردند. پرچم‌های سبز و قرمز و مشکی: صل الله علیک یا سیدالشهدا، لبیک یا حسین، السلام علیک یا اباعبدالله، یا زهرا، یا حیدر، یا رسول الله! یا لثارات الحسین! هر کس برای خود علامتی داشت، یا پرچم حمل می‌کرد یا سربند بسته بود و یا گِل به پیشانی و صورت مالیده بود. صبح که پیاده‌روی را شروع کردیم، غوغایی بود و رستاخیری.

پرچم علامت است و نشانه و شاخص. همان‌طور که عاشورا نشانه و شاخص است برای شناخت حق و باطل. اربعین نیز برای ما علامت و نشانه است. برای همین امام صادق علیه السلام، اربعین را نشانه قرارداد، برای این روزها، برای همیشه تاریخ. زیارت اربعین نشانه است تا نشان دهیم هویت ما چیست، علامت است که بگوییم ما حسینی هستیم و این زیارت، عهد و پیمان ابدی ماست.

در جهانی که نشانه‌ها ماندگار می‌شوند، زیارت اربعین حضرت سیدالشهداء، رستاخیز نشانه‌هاست که سراسر دنیا را پر می‌کند: لبیک یا حسین!

آموزش و پرورش در انتخابات مهم است!

سیدصادق حسینی، روزنامه نگار، روزنامه سازندگی، شنبه ۱۰ شهریور ۱۳۹۷ | بازنشر: عصر ایران، خبرآنلاین، پانا:
شام عید غدیر برای عید دینی آقای سیدعلی اکبر محتشمی پور و آقای سیدهادی خامنه ای به دارالزهرا رفته بودم. بعد از دعای کمیل آقای مازنی نماینده تهران آمد و در کنار من و آقای رضوی یزدی و روبروی آقای راه چمنی نشست. هنگام شام از او پرسیدم: با توجه به شائبه سهم خواهی که توسط آقای ربیعی در ۲ استیضاح متوالی اش مطرح شد، فکر نمی کنید مردم و افکار عمومی می گویند وزارت کار و اقتصاد، وزارت خانه های پول داری هستند مجلس سهم اش را می خواست، از آموزش و پروش سهم خواهی روا نیست؟

آقای مازنی نماینده تهران و عضو فراکسیون امید در حالی که قاشق را در غذا فرو می برد، جواب دقیقی داد: «آموزش و پرورش در انتخابات مهم است!»

واقعیت هم همین است، در فاصله ی ۲۰ روز تا آغاز سال تحصیلی و حدود ۱ سال تا کمپین انتخابات مجلس، نمایندگان الویت حفظ کرسی نمایندگی برایشان اهمیت قابل توجهی دارد و مسایل کشور در الویت های بعدی است.

«آموزش و پرورش در انتخابات مهم است!» چرا که آموزش و پرورش به دلیل ساختار گسترده و امکانات، به ویژه در شهرهای کوچک، همواره مورد توجه نامزدهای انتخاباتی است و حالا در فاصله ۱ سال مانده به کمپین انتخابات، نماینده های فعلی تلاش می کنند با افزایش فشار بر سیدمحمد بطحایی بتوانند از این امکانات و ساختار بهره مند شوند، ولو به قیمت هماهنگی بیشتر رییس یک اداره برای در اختیار قرار دادن سالن اجتماعات! در نگاه حداقلی و فعالیت ستادی و جذب رای اولی ها توسط بدنه ی آموزش و پرورش به صورت حداکثری!

از سوی دیگر با فرض استراتژی افزایش فشار مجلس برای تغییر تیم اقتصادی کابینه در حالی که الیاس حضرتی در استیضاح وزیر اقتصاد به درستی گفت: «ما زورمان به آقای نوبخت و رییس بانک مرکزی نمی رسد»، استیضاح وزیر آموزش و پرورش توجیه منطقی و حتی سیاسی ندارد و آن قدر بی ربط هست که برایش جک و لطیفه بسازند.

بر سیاق لطیفه های کیهان؛ یاد این طنز افتادم: طرف رفت ساندویچی گفت: برایم گوجه نگذار! آشپز گفت: گوجه ندارم برات خیار شور نمی گذارم.

نیمه پر لیوان دولت روحانی

انتشار در عصر ایران | سیدصادق حسینی: این روزها همه از افت شدید قیمت برابری ریال در برابر دلار نگران و ناراحتند؛ به ویژه که این افت را برابر با کاهش شدید سرمایه، پس انداز، گرانی و قدرت خرید خود می دانند. در این میان البته آن چه بیش از افت برابری نرخ ریال نگران کننده است، از بین رفتن «امید و اعتماد مردم» است؛ اعتماد به این که دولت راه کاری برای بیرون رفت از این وضعیت ندارد.

نکته تلخ این است که انفعال و تداوم سکوت ناامید کننده مدیران دولتی و پایداری نابسامانی موجود، آرام آرام در مردم این سوال را ایجاد می کند: تفاوت دولت احمدی نژاد با دولت روحانی چیست؟

دولت چگونه تحویل روحانی شد؟

واقعیت این است که حسن روحانی، دولت را در بحران سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دوره احمدی نژاد، تحویل گرفت. در سیاست داخلی دولت احمدی نژاد با تمام نهادها درگیر بود، آمریکا توانسته بود با استفاده از اشتباهات دولت، با ایجاد اجماع جهانی، تحریم های هوشمند سنگینی را علیه مردم ایران اعمال کند، تورم و بیکاری به بالاترین حد خود رسیده و فراتر از همه این مسایل، امید و سرزندگی در جامعه رنگ باخته بود.
نیمه پر لیوان دولت روحانی

در مقابل اما، محمود احمدی نژاد، دولتش را در شرایط با ثبات و نشاط سیاسی و اقتصاد روبه رشد و اندوخته ۱۰ میلیارد دلاری در صندوق ذخیره ارزی از دولت اصلاحات تحویل گرفت. بر اساس آمارها، درآمد نفتی دولت اصلاحات در ۸ سال ۲۱۱.۳ میلیارد دلار بود که متوسط سالانه آن ۲۶.۴۱ میلیارد دلار است. همچنین رشد اقتصادی دولت اصلاحات از ۰.۸ درصد در سال ۱۳۷۶ به ۶.۳ درصد در سال ۱۳۸۴ رسیده بود.

محمود احمدی نژاد رییس جمهوری محبوب و نورچشمی جریانات اصولگرا، در دولت نهم و دهم در مجموع ۵۸۹ میلیارد دلار درآمد نفتی داشت که متوسط سالانه ۸۴.۲ میلیارد دلار است. احمدی نژاد که بیشترین درآمد نفتی تاریخ معاصر ایران را در دست داشت و دولتش ۲.۲ تا ۳.۳ برابر دولت های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی دلار در اختیار داشت، این سوال مهم را در میان افکار عمومی و نخبگان ساخت که «پول نفت چه شد و کجا رفت؟» کار به آنجا رسید که احمد توکلی عضو اصولگرای مجلس وقت و از حامیان نخست ریاست جمهوری دور اول او، شهریور ۱۳۹۲ در برنامه تلویزیونی پایش، وضعیت حساب ذخیره ارزی را در یک جمله خلاصه کرد؛ « حساب ذخیره ارزی جارو شد».

*درآمد نفتی ۸ ساله دولت اصلاحات: ۲۱۱.۳ میلیارد دلار / تورم در سال پایانی‌(۱۳۸۴) ۱۰.۴ درصد

*درآمد نفتی ۸ ساله دولت محمود احمدی نژاد: ۵۸۹ میلیارد دلار / تورم در سال پایانی‌(۱۳۹۲): ۳۵.۹ درصد

محمود احمدی نژاد که دولت را با رشد ۶.۳ درصد، تورم ۱۰.۴ درصد و بیکاری ۱۱.۵ درصدی در سال ۱۳۸۴ از رئیس دولت اصلاحات تحویل گرفت، با رشد ۳.۹- درصد، تورم ۳۵.۹ درصد و بیکاری ۱۰.۶ درصدی در حالی که اجماع سنگینی علیه پرونده هسته ای ایران شکل گرفته بود و ایران زیر بار شدید ترین تحریم ها و در فصل ۷ منشور سازمان ملل متحد بود، تحویل حسن روحانی داد.

شرایط ایران بهتر از ۱۰ سال پیش است

در برخی ضعف های جدی دولت روحانی،همه مردم و مسؤولان متفق القول هستند اما با این حال نباید فراموش کرد دولت روحانی، وارث چه شرایط اسفناک و خطرناکی بود. یادمان نرود در دوره رییس جمهور محبوب اصولگرا، به رییس پلیس کشور برای پرداخت حقوق، مجوز فروش نفت داده شد! یادمان نرود که در پی سیاست های کسی که دولت ش را «پاک ترین دولت» تاریخ ایران می دانست چه فسادهایی کشف شد.

امروز ، ایران توانسته است از شرایط خطرناک سال های آغازین دهه ۹۰ به سلامت و با افتخار گذر کند: ناامیدی و عدم اعتماد به فرایندهای سیاسی با برگزاری ۲ انتخابات ریاست جمهوری کاهش قابل توجهی یافت؛ رشد فزاینده تورم متوقف شد و از ۳۵.۹ درصد به ۹.۶ درصد در سال ۱۳۹۶ رسید؛ در صندوق توسعه ملی ۴۴ میلیارد دلار پس انداز دارد(اردیبهشت۱۳۹۶)؛ مهمترین پرونده ی سیاسی ۳۰ سال اخیرش را با جهان حل شد؛ برجام و حسن عمل ایران نگذاشت اجماعی علیه کشور شکل بگیرد و تحریم کنندگان دیروز به جز آمریکا، به دنبال اجابت خواست های برجامی ما هستند و کار آمریکا را تقبیح می کنند و روابط سیاسی و اقتصادی ما با کشورهای جهان در حال عادی شدن است.

در سیاست منطقه ای نیز، ایران توانسته با سیاست های پیشرو و واقع‌گرایانه دست بالاتری نسبت به رقبای منطقه ای داشته باشد و کارت های بازی اش را افزایش دهد. در صنعت نفت، دولت توانسته با وجود همه سختی ها علاوه بر بالابردن تولید و صادرات، دیپلماسی انرژی را با قوت بیشتری دنبال کند که رشد قیمت نفت را در پی داشته است.

با وجود مشکلاتی که همه ی ما درگیر آن هستیم؛ اما همه این توفیقات در سایه هم‌دلی، امید و نشاط جامعه شکل گرفته است. انتظار این است دولت پیام مردم را به درستی درک کند، از شوک ناشی از حملات و لفاظی های ترامپ بیرون بیاید و فراتر از سخنرانی های بی حاصل، با انجام تغییرات، راه کارها را عملی کند و امید را به جامعه برگرداند که امید بذر هویت ماست.

صورت‌حساب ۱۳ هزار میلیاردی موسسات غیرمجاز مشهد

سیدصادق حسینی| خبرآنلاین | بازنشر: عصرایران؛ رویداد۲۴ | با پیروزی حسن روحانی در انتخابات ۱۳۹۲، دولت تدبیر و امید با میراثی از تحریم های هسته ای و چالش های اقتصادی کارش را آغاز کرد. علاوه بر تورم یکی از ابرچالش های پیش روی دولت نخست روحانی، موسسات مالی غیر مجازی بودند که در دوره ۸ ساله ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲ به صورت تصاعدی رشد کرده و با وعده سودهای نجومی، حجم قابل توجهی از نقدینگی کشور را در خود جمع کرده بودند. ۱۹ بهمن ۱۳۸۹ برای نخستین بار بانک مرکزی ۴۸ موسسه مالی و اعتباری را غیر مجاز اعلام کرد که خراسان با داشتن ۱۲ موسسه در صدر قرار داشت؛ اما دولت احمدی نژاد ترجیح داد به بحران موسسات ورود جدی نکند و این چالش را هم مانند چالش هسته ای به دولت بعدی بسپارد.

برای درک حجم پولی که در این موسسات در جریان بود کافی است بدانید در سال ۱۳۹۳ که کل بازار پولی ایران در حدود ۵۰۰هزار میلیارد تومان بود، این موسسات بیش از ۱۰۰هزار میلیارد تومان پول یعنی در حدود ۲۰ درصد بازار پول کشور را در اختیار داشتند.

با روی کار آمدن ولی‌الله سیف رییس کل بانک مرکزی در ۳ شهریور ۱۳۹۲، او ساماندهی موسسات مالی غیر مجاز را یکی از برنامه اصلی خود عنوان کرد و در یک فرایند پرمشقت، پرهزینه و طولانی آن ها را منحل، ادغام و ساماندهی کرد. با اقدامات بانک مرکزی موجی از اردوکشی های خیابانی و تجمع و تحصن مقابل بانک مرکزی، مجلس و خیابان ها به راه افتاد و سود باختگان که پول خود را در موسساتی گذاشته بودند که سرمایه ای برای بازپرداختش نداشتند، از بانک مرکزی طلبکار شدند که ضررشان را جبران کند. فعالیت هایی که در نهایت به اعتراضات دی ماه مرتبط شد که اتفاقا آن نیز از مشهد آغاز شده بود.

در نهایت با تصمیم کمیسیون ویژه قوا و نظر مقامات نظام رییس جمهور در گفت و گوی تلویزیونی ۲ بهمن ۱۳۹۶ اعلام کرد: ۱۱.۵ هزار میلیارد تومان به سپرده گذاران پرداخت شده است. هرچند بعدتر اعلام شد بانک مرکزی یک خط اعتباری ۱۴هزار میلیارد تومانی برای سپرده گذاران ناکام باز کرده است.

دردناک است بدانید در سال ۱۳۹۵ بانک مرکزی ۱۶هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان تسهیلات به ۲۴.۰۰۰ واحد تولیدی پرداخت کرده بود که به جای ۱۴هزار میلیارد تومانی که برای موسسات غیر مجاز هزینه کرد، می توانست در بحران رکود و بیکاری کشور ۲۰.۰۰۰ واحد تولیدی را حمایت کند و زنده نگاه دارد.

بر این اساس ضرر هر نفر از ۸۰ میلیون ایرانی در این پرداخت نجومی، ۱۴۳هزار و ۷۵۰ تومان و سهم ضرر هر خانواده ۴۷۸ هزار و ۶۸۷ تومان است. (با بعد خانوار ۳.۳۳درصد بانک مرکزی)

البته پشت پرده این موسسات مالی غیرمجاز تاکنون مشخص نشده و جز اندک اطلاعاتی چیزی در رسانه ها وجود ندارد. به عنوان نمونه ولی الله سیف رییس کل بانک مرکزی در توصیف نحوه کار مدیرعامل یکی از اَبَر موسسات غیر مجاز خراسانی در جلسه با یکی از فراکسیون های مجلس گفته است: «یکی از موسسات ۱۲ هزار میلیارد تومان پول مردم را درحالی جمع کرده بود که سرپرست آن دیپلم نداشت و مسلح وارد بانک مرکزی می‌شد و من را نیز تهدید می‌کرد.»

شفافیت، پول کثیف و لایحه سی‌اف‌تی
مردم ایران همواره از عدم شفافیت آسیب دیده اند. در زمان محمود احمدی نژاد، فساد ۳ هزار میلیاردی، فساد بیمه ایران و فساد بزرگ نفتی بابک زنجانی پیش آمد و در سال های اخیر هم، عدم شفافیت و نظارت بر موسسات مالی ۱۴هزار میلیارد تومان ضرر روی دست مردم گذاشت. همچنین نقدینگی قابل توجه حاصل از آن یکی از دلایل التهابات بازار ارز، سکه، خودرو و مسکن است که ضرر مالی و روانی آن به چشم همه ما رفته است.

برای تامین همین شفافیت بود که لایحه الحاق ایران به کنوانسیون بین‌المللی مقابله با تأمین مالی تروریسم مشهور به CFT، به مجلس ارجاع شد اما روز یکشنبه ۲۰ خرداد ۱۳۹۷، بعد از چند روز فشار و تهدید پیامکی نمایندگان، سرانجام با نمایشی تعجب برانگیز در مجلس بررسی آن تا دو ماه به تعویق افتاد. مصوبه ای که به گفته محمد مهاجری روزنامه‎نگار اصولگرا برای نخستین بار «این سعید جلیلی دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی بود که در سال ۱۳۸۹ دستور اجرای با قوت CFT را داده بود.»

روشن است که شفافیت راهکار اساسی مبارزه با فساد در جامعه است و نمی توان با استانداردهای دوگانه، مانند همراهی با CFT در زمان محمود احمدی نژاد و مخالفت با همین طرح در زمان حسن روحانی مدعی مبارزه با فساد بود.

از سوی دیگر تعویق ۲ ماهه بررسی لایحه مبارزه با پول شویی سخنان چندی پیش وزیر کشور روحانی که به «پول کثیف» مشهور شد را یاد آوری می کند. او زیر فشارها مجبور شد صحبت هایش در مجلس را اینگونه توضیح دهد: «باید برای ایجاد اطمینان بیشتر به مردم از طریق لایحه یا طرح، قانونی بگذرانیم تا منشا کلیه هزینه‌های انتخاباتی مشخص و قابل نظارت باشد.»

علیرضا رحیمی نماینده تهران در مجلس در توییت اش نوشته بود: «مرکز طراحی و سازماندهی پیامک ها علیه نمایندگان و مجلس شهر مشهد بوده است» و علی مطهری نایب رییس مجلس نیز با انتقاد از سخنان امام جمعه مشهد گفت: «گفته آقای علم الهدی شاید بتواند به کشف منشأ پیامک های بعضا تهدیدآمیز ارسالی از مشهد برای نمایندگان در ایام طرح لایحه مرتبط با CFT کمک کند.» جالب است بدانید تنها در خراسان ۷ موسسه غیر مجاز وجود داشت که دولت حسن روحانی مجبور شد ۱۲.۹۵۰ میلیارد تومان از بیت المال به سودباختگان آنها بپردازد که از این قرارند:
۱. ثامن الحجج (۴۳۰۰میلیارد تومان)
۲. فرشتگان (۳۹۰۰میلیارد تومان)
۳. وحدت (۲۷۵۰ میلیارد تومان)
۴. افضل توس (۱۵۰۰ میلیارد تومان)
۵. میزان (۵۰۰میلیارد تومان)
۶. الزهرا
۷. بدرتوس