سیدصادق حسینی، روزنامه‌نگار، روزنامه خبرورزشی| نسخه PDF| بازنشر: تسنیم | عصرایران| با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، سیاست حمایت از آزادی قدس و ملت مظلوم فلسطین به عنوان یکی از اصول انقلاب و یکی از راهبرد‌های جدید ژئوپلوتیک پیگیری و اجرا شد. بر اساس این سیاست، ایران در همه زمینه‌های فرهنگی، علمی، سیاسی، امنیتی، اطلاعاتی و نظامی از گروه‌های مقاومت در برابر رژیم اشغالگر قدس حمایت تام کرده و می‌کند.
در مقوله ورزش، ایران تاکنون رویکردش عدم مواجهه خانواده ورزش (ورزشکار، داور، کادر رسمی) با ورزشکاران رژیم اسرائیل بوده است. اتفاقی که هر از گاهی موجب واکنش‌هایی در سطح جامعه ورزش شده که استعفای رسول خادم از فدراسیون کشتی با این بهانه و تعلیق فدراسیون جودو از آخرین نمونه‌های آن است.
روشن است که ادامه این رویکرد هر از گاهی با موجی از محرومیت و تعلیق برای ورزشکاران و فدراسیون‌های ایرانی همراه است، اما ورزش ایران چه کار اساسی در این خصوص باید انجام دهد؟
محکومیت مستمر رژیم صهیونیستی در سازمان ملل متحد
رژیم صهیونیستی از زمان تأسیس (۱۹۴۸ میلادی/ ۱۳۲۷ شمسی) بار‌ها قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد را نقص کرده که از میان آن‌ها می‌توان به قطعنامه‌های ۱۰۱ (۱۹۵۳)، ۲۴۲ (۱۹۶۷)، ۲۷۱ (۱۹۶۹)، ۴۶۸ (۱۹۸۰)، ۶۰۵ (۱۹۸۷)، ۶۷۲ (۱۹۹۰)، ۶۸۱ (۱۹۹۰)، ۶۹۴ (۱۹۹۱)، ۷۹۹ (۱۹۹۲)، ۱۳۹۷ (۲۰۰۲)، ۱۴۳۵ (۲۰۰۲) اشاره کرد.
در این قطعنامه‌ها، سازمان ملل رژیم صهیونیستی را به دلیل عدم عقب‌نشینی نیرو‌های اشغالگر از اراضی اشغالی، حمله نظامی، نقض حقوق بشر، اقدامات غیرقانونی و کوچاندن و تبعید، اقدامات خشونت‌آمیز نظامیان، نقض پیمان صلح، محدویت‌های تحمیلی علیه فعالیت سازمان‌های بشردوستانه از جمله کمیته صلیب سرخ و نیز آژانس امداد و اشتغال آوارگان فلسطینی (آنروا) محکوم کرده است.
همچنین سازمان علمی فرهنگی ملل متحد (یونسکو) حداقل در سه قطعنامه اسرائیل را «قدرت اشغالگر» در بیت‌المقدس اعلام کرده است، از جمله در جریان چهل و یکمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو که تیر ۱۳۹۶ (می ۲۰۱۷) در لهستان برگزار شد.
منشور المپیک چه می‌گوید؟
منشور المپیک یا Olympic Charter مجموعه‌ای از اساس و ارزش‌های بنیادین حاکم بر جنبش المپیک و ساختار اجرایی و نحوه اداره کمیته بین‌المللی المپیک به عنوان عالی‌ترین نهاد ورزشی در جهان است. در ساختار جهانی ورزش، فدراسیون‌های جهانی (IFs)، نهاد‌های قاره‌ای و بین‌المللی و کمیته‌های ملی المپیک (NOCs) زیرمجموعه IOC تعریف می‌شوند هرچند مجامع آن‌ها استقلال فنی و مدیریتی‌شان را تضمین می‌کند.
در مقدمه منشور المپیک، در بند اول بخش اصول پایه‌ای المپیزم (Fundamental Principles of Olympism) آمده: «المپیک با آمیختن ورزش با فرهنگ و آموزش، به دنبال ایجاد شیوه زندگی براساس شادی و تلاش، ارزش آموزشی نمونه خوب، مسئولیت اجتماعی و احترام به اصول اخلاقی بنیادی جهانی است.»
در بند ۲ تأکید شده: «هدف از المپیک قرار دادن ورزش در خدمت توسعه انسانی بشر است، با هدف ارتقای جامعه‌ای مسالمت‌آمیز با حفظ کرامت انسانی.»
در بند ۴ با تأکید بر «رفع تبعیض» نوشته شده است: «هر فردی باید امکان ورزش داشته باشد با درک متقابل روحیه دوستی، همبستگی و بازی منصفانه.»
در بند ۵ با تأکید بر «بی‌طرفی سیاسی جنبش المپیزم» به حق مدیریت استقلال در تأسیس و نظارت آزادانه قوانین ورزشی و تعیین ساختار و اداره سازمان‌های (عضو)، بهره‌مند شدن از حق انتخابات عاری از هرگونه نفوذ بیرونی و مسئولیت اطمینان از به‌کارگیری اصول حکمرانی خوب اشاره شده است.
در بخش ۶ مقدمه منشور المپیک، در بند اول بخش اصول پایه‌ای المپیزم نیز «برخورداری از حقوق و آزادی‌های مندرج در این منشور المپیک بدون تبعیض از هر نوع، از قبیل نژاد، رنگ، جنس، گرایش جنسی، زبان، مذهب، سیاسی یا عقاید دیگر، منشأ ملی یا اجتماعی، دارایی، تولد تضمین می‌شود.»
رژیم صهیونیستی کدام یک از ارزش‌های جنبش المپیزم را نقض کرده است؟
اگر سازمان ملل متحد را عالی‌ترین مرجع سیاسی متشکل از ۱۹۳ کشور جهان بدانیم، لازم است به قطعنامه‌های آن توجه کنیم. براساس آنچه پیشتر به آن اشاره شد، سازمان ملل بار‌ها و در طول سال‌های مختلف رژیم صهیونیستی را به دلیل حمله نظامی، نقض حقوق بشر، اقدامات غیرقانونی و کوچاندن و تبعید، اقدامات خشونت‌آمیز نظامیان، نقض پیمان صلح، اعمال محدویت‌ها و تبعیض علیه مردم سرزمین‌های اشغالی فلسطین محکوم کرده است.
موارد محکومیت رژیم صهیونیستی توسط سازمان ملل متحد و سازمان علمی فرهنگی ملل متحد (یونسکو)، به روشنی نشان می‌دهد رفتار این رژیم، آشکارا اصول بنیادین المپیزم از جمله «مسئولیت اجتماعی و احترام به اصول اخلاقی بنیادی جهان»، «ارتقا جامعه‌ای مسالمت‌آمیز با حفظ کرامت انسانی» و «رفع تبعیض» را نقض کرده و به «بی‌طرفی سیاسی جنبش المپیزم» آسیب رسانده است.
راهکار اساسی مبارزه با رژیم صهیونیستی در میادین ورزشی
تجربه تاریخی نشان داده رژیم صهیونیستی بزرگ‌ترین ناقض حقوق بشر و قدیمی‌ترین عامل اقدامات خشونت‌آمیز علیه غیرنظامیان است و مسابقه ندادن با اتباع آن می‌تواند «احترام به حقوق بشر، حفظ کرامت انسانی و اجرای منشور المپیک» تلقی شود. با چنین نگاهی در گام نخست، موضوع مسابقه ندادن ورزشکاران ایرانی با اتباع رژیم اشغالگر قدس باید به عنوان مسئله‌ای مهم در ارکان سیاسی نظام پذیرفته شود و برای آن برنامه عملیاتی همه‌جانبه با استفاده از همه ظرفیت‌های نظام تدوین کرد. طبیعتاً پیگیری این موضوع به تنهایی توسط کمیته ملی المپیک و وزارت ورزش میسر نیست و باید از همه ظرفیت کشور از جمله دستگاه دیپلماسی و شخص ریاست جمهوری بهره گرفت. به عنوان نمونه جهانی کردن ورزش کوراش یکی از برنامه‌های جمهوری ازبکستان محسوب شد و در پی آن اسلام کریم‌اف رئیس‌جمهور با تک‌تک رؤسای جمهور کشور‌های هدف، تماس گرفت و با آن‌ها درباره جهانی کردن این ورزش گفتگو کرد و هم‌اینک رئیس افتخاری اتحادیه جهانی آن با ۱۱۷ فدراسیون ملی در ۵ قاره است. در نمونه داخلی نیز، درخواست دوستانه رئیس‌جمهور روحانی از رئیس‌جمهور ترکیه در مورد مشکل بدهی باشگاه پرسپولیس را همه به یاد دارند.
براساس گفته رضا صالحی امیری رئیس کمیته ملی المپیک «کل دنیای اسلام با رژیم صهیونیستی مشکل دارد و بیش از ۲۰ کشور با آن‌ها بازی نمی‌کنند». به نظر می‌رسد با رایزنی و استفاده از ظرفیت‌های سیاسی کشور از جمله محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه پرکار ایران که از چهره‌های برتر دیپلماسی جهان است، می‌توان بر تعداد حامیان مسابقه ندادن با ورزشکاران رژیم صهیونیستی افزود و آن‌ها را جذب این پویش کرد.
به عبارت ساده‌تر باید به روشنی نشان داد، ایران در موضوع مسابقه ندادن با اتباع رژیم صهیونیستی در میادین ورزشی تنها نیست و بسیاری از کشور‌ها و ورزشکاران همراه‌مان هستند. فدراسیون‌های جهانی باید بدانند این موضوع محدود به کشورمان نیست و مطالبه‌ای جهانی است که باید بر اساس رعایت حقوق بشر، اصول ورزش و المپیزم به آن احترام بگذارند.
در گام دوم، باید لایحه‌ای حقوقی و فنی مبتنی بر قطعنامه‌های سازمان ملل و دیگر نهاد‌های بین‌المللی از جمله یونسکو و هلال احمر و منشور المپیک، تنظیم و دلایل مسابقه ندادن ورزشکاران کشور‌های مختلف با ورزشکاران رژیم صهیونیستی را بیان کرد و از آن‌ها خواست این تصمیم و «حق» را محترم بشمارند.
همچنین لازم است یک کارزار رسانه‌ای جهانی با همکاری کشور‌ها و NGOهای بین‌المللی در رسانه‌های عمومی (Mass Media) و رسانه‌های اجتماعی (Social Media) به راه انداخت که هدفش آگاه‌سازی مردم جهان از تصمیم کشور‌ها و ورزشکاران حامی فلسطین باشد.
در این کارزار رسانه‌ای باید تلاش کرد با افزایش فشار افکار عمومی بر فدراسیون‌های جهانی و جلوگیری از دخالت‌های سیاسی آن‌ها به نفع رژیم اشغالگر و کودک‌کش اسرائیل، مسابقه ندادن ورزشکاران با اتباع این رژیم به عنوان یک «حق» مورد تأیید قرار بگیرد.
ایران در تمام زمینه‌ها از جنبش‌های مقاومت علیه اشغالگری و تجاوز رژیم صهیونیستی حمایت و هزینه کرده، جامعه ورزش نیز با عدم رویارویی در میادین ورزشی نقش خود را ایفا کرده، اما اکنون لازم است گام محکم دیگری برداشته شود؛ گامی که حمایت همه ارکان نظام را طلب می‌کند.