سیدصادق حسینی، روزنامه نگار | روزنامه اعتماد، چهارشنبه ۱۳ آذر ۱۳۹۸ | بازنشر: خبرآنلاین، عصر ایران| ابوتکتک بازی را رها کرد، گاز اشک‌آور را برداشت و به طرف ماموران پرتاب کرد و دوباره به فوتبال بازی کردنش چسبید. این فیلم کوتاه از مرکز بغداد، یکی از فیلم‌های پربیننده توییتر و شبکه‌های اجتماعی از اعتراضات مردم عراق به فساد و ناکارآمدی حکومت عراق بود.
عراق ۴۰ میلیونی با تولید روزانه ۴.۵ میلیون بشکه نفت و صادرات ۳.۷ میلیون بشکه و بودجه ۱۲۲ میلیون دلاری در سال ۲۰۱۹ از ۹ مهر ۱۳۹۸ شاهد دور جدید اعتراض به فساد در حکومت، بیکاری و فقر و وضعیت سخت زندگی بود. اعتراضاتی که با فرا رسیدن ایام زیارت اربعین فروکش کرد سپس دوباره اوج گرفت. اعتراض به فساد و شرایط زندگی البته در سرتاسر عراق از بصره تا بغداد و اربیل و سلیمانیه همواره در طول سال‌های متمادی برقرار بوده است. معترضین گاه کار را به آنجا رساندند که اردیبهشت ۱۳۹۵ ساختمان مجلس عراق را برای ساعاتی اشغال کردند. هر چند که مشهور است، اشغال مجلس با چراغ سبز حیدرالعبادی، نخست‌وزیر وقت انجام شد.
اعتراضات ۲۰۱۹ عراق که از سوی آیت‌الله‌العظمی سیستانی مرجع عالی‌قدر شیعیان، برهم صالح رییس‌جمهور، عادل عبدالمهدی نخست‌وزیر که چند روزی است باید او را نخست‌وزیر سابق خواند و تمامی ائتلاف‌ها، احزاب و شخصیت‌های سیاسی در عراق محترم شمرده شد، همگی خواستار پایان خشونت‌ها و حاکم شدن آرامش و پیگیری و اجرایی شدن مطالبات مردم و اصلاحات شدند… اما اعتراض و خشونت‌ها تا امروز ادامه یافته است.
۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۷ عراق چهارمین دوره انتخابات بعد از سقوط صدام و دومین بعد از خروج آمریکا و نخستین انتخابات پساداعش را برگزار کرد؛ انتخاباتی که نتایجش آمریکایی‌ها را شوکه کرد. در این فهرست مقتدی صدر و هادی العامری، دو رهبر شیعه؛ در جایگاه‌های اول و دوم ایستادند و فهرستی که آمریکایی‌ها برایش تلاش کردند، نصر به رهبری نخست‌وزیر اسبق حیدرالعبادی با ۴۲ کرسی در جایگاه سوم ایستاد. انتخابات ۲۰۱۸ عراق که نخستین انتخابات دوره زمامداری ترامپ و به تعبیری جمهوری‌خواهان از سال ۲۰۰۹ بود مانند ۳ دوره قبل نتیجه‌اش چندان مورد پسند زمامداران آمریکا نشد.
۱۰ مهر ۱۳۹۷ با وجود فشار بسیار بالای آمریکا و متحدانش، رییس‌جمهور برهم صالح، عادل عبدالمهدی نخست‌وزیر مورد حمایت ائتلاف‌های مختلف را مکلف به تشکیل دولت کرد؛ درست یک سال قبل از آغاز اعتراضات.
در دوران رایزنی برای انتخاب رییس‌جمهور و نخست‌وزیر، رابرت مک‌گورک فرستاده اوباما و ترامپ(که چندی پیش استعفاد داد) و سیلیمان سفیر آمریکا در بغداد در دیدارهای متعدد و فشرده‌شان با تمامی احزاب و گروه‌ها و ائتلاف‌های شیعه، سنی و کرد عراقی، آنها را به افشای فعالیت‌های فسادآمیز نزدیکان و بازگشت داعش تهدید کرده بودند. برای آمریکا، روی کار آمدن یک دولت همراه با سیاست‌های تحریمی واشنگتن علیه تهران یک الویت بود برای همین از تمام ابزارهای تطمیع و تهدیدش استفاده می‌کرد.
عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر سابق عراق ۳۰ آبان ۱۳۹۷ در نخستین نشست مطبوعاتی‌اش با خبرنگاران عراقی درباره تحریم‌های ظالمانه آمریکا علیه ایران گفته بود «بخشی از نظام تحریم‌ها نیستیم، آمریکا می‌خواهد تحریم‌هایی را علیه کشور و اشخاصی تحمیل کند، این به خودش مربوط است و سیاست خود آمریکاست این {تحریم‌های آمریکا علیه ایران} تصمیم عراق نیست حتی این تصمیم {آمریکا} از تصمیمات بین‌المللی و تحریم‌ها مبتنی بر منشور و قطعنامه‌های سازمان ملل نیست که عراق بخواهد به آن پایبند باشد. عراق بخشی از نظام تحریم‌های آمریکا نیست.»
نخست‌وزیری عبدالمهدی و مواضعش خشم آمریکایی‌ها را در پی داشت و باعث شد آنها در دیدارها به صورت شفاهی و کتبی مکررا نسبت به آن واکنش نشان دهند. کارگزاران آمریکا تهدید کردند، عبدالمهدی هزینه سختی بابت مواضعش خواهد پرداخت.
۹ مهر ۱۳۹۸ یک سال بعد از روی کار آمدن عبدالمهدی، اعتراض به فساد در عراق آغاز شد، مطالبه حقی که همه بر آن تاکید کردند؛ این بار اما شرایط به گونه دیگری رقم خورد. نه حرف آیت‌الله‌العظمی سیستانی و نه هیچ شخصیت دیگری، فضای عراق را آرام نکرد و همسایه غربی را در یک نا آرامی و بی‌ثباتی و بی‌دولتی فرود برد و هسته‌های داعش را در استان دیاله عراق فعال کرد که نیروهای حشدالشعبی به مقابله با آنان برخاسته‌اند.
آمریکایی‌ها این روزها خوشحال هستند، هم عراق را بی‌ثبات کرده‌اند، هم نخست‌وزیری که آشکارا مخالفش بود را حذف کردند، هم فرماندهان بزرگ نیروهای حشدالشعبی ترور شده‌اند، هم تهدید فعال شدن داعش عملیاتی شده و هم در یک حرکت نمادین آن هم در سالروز تسخیر سفارت آمریکا در تهران به کنسولگری‌های ایران در عراق حمله کردند. اگر آمریکا در بازی سیاسی تشکیل دولت شکست خورد، یک سال تلاش کرد تا در بازی ناامنی و بی‌ثباتی امتیازات مورد نظرش را بگیرد.
ابوتکتک بازی را رها کرد، گاز اشک‌آور را برداشت و به طرف ماموران پرتاب کرد و دوباره به فوتبال بازی کردنش چسبید. برای ابوتکتک‌ها و مردم عراق که مطالبه مبارزه با فساد و ناکارآمدی دارند اما وضعیت بدتر شده. حالا نه دولت دارند نه افقی برای تشکیل دولت و مبارزه با فساد و تبعیض و ناکارآمدی متصور است. حالا دیگر چای شیرین عراقی به تلخی می‌زند.
